Σε ποιον ανήκουν οι παραλίες?

Έναν ενδιαφέροντα φάκελο για τον αιγιαλό και την παραλία δημοσίευσε το ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ την προηγούμενη εβδομάδα.

Ξεχωρίζω το άρθρο του Κώστα Καρτάλη , το οποίο αναδημοσιεύω παρακάτω, θεωρώντας το την πιο καθαρή, προοδευτική και εξόχως πολιτική θέση που έχω διαβάσει μέχρι σήμερα απο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ για το θέμα. Οι υπογραμμίσεις δικές μου.

Ξεκινώ τη συλλογιστική μου στο ερώτημα «Σε ποιον ανήκουν οι παραλίες» με τέσσερις βασικές διαπιστώσεις.
Η πρώτη είναι ότι στον καθορισμό του αιγιαλού - της ζώνης δηλαδή που στην καθημερινότητά τους οι περισσότεροι πολίτες αντιλαμβάνονται ως παραλία - εμπλέκονται 11 υπουργεία, επτά δημόσιες υπηρεσίες και έξι εταιρείες του Δημοσίου. Με άλλα λόγια 24 συνολικά φορείς του Δημοσίου.
Η δεύτερη είναι ότι οι παραλίες συχνά αντιμετωπίζονται ως εμπορικά αγαθά, γεγονός που παραπέμπει σε εισπρακτικές λογικές που αναπόφευκτα επιβάλλουν περιορισμούς ως προς την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών.
Η τρίτη διαπίστωση είναι ότι ο μεγαλύτερος εκμισθωτής του αιγιαλού είναι το ίδιο το Δημόσιο.
Η τέταρτη διαπίστωση είναι ότι η τοπική αυτοδιοίκηση, που ορθά διεκδικεί το άνοιγμα ή την ελεύθερη χρήση των ακτών, εμφανίζεται συχνά ανεπαρκής - ή και ευάλωτη - ως προς την προστασία τους.

Ο συνδυασμός των τεσσάρων αυτών διαπιστώσεων είναι εκρηκτικός. Από τη μια το Δημόσιο αδυνατεί να προφυλάξει τις παραλίες και από την άλλη έχει αναπτυχθεί - γύρω από τις παραλίες - μια ολόκληρη βιομηχανία διασκέδασης που όχι μόνο εκμεταλλεύεται την αδυναμία της πολιτείας να προστατεύσει ένα δημόσιο αγαθό, αλλά έχει αποκτήσει και την ικανότητα να δημιουργεί δικούς της κανόνες που μάλιστα αντέχουν περισσότερο στον χρόνο από αυτούς που επίσημα νομοθετούνται.

Σε ποιον λοιπόν ανήκουν οι παραλίες; Κατά την άποψή μου οι παραλίες είναι δημόσιοι χώροι και κατά συνέπεια ανήκουν σε όλους τους πολίτες και κυρίως σε αυτούς που δεν μπορούν να πληρώσουν για να έχουν πρόσβαση σε αυτές. Αυτό σημαίνει ότι οι σιδερόφρακτες «πλαζ» - σε όποια περιοχή της χώρας μας υπάρχουν - πρέπει να γίνουν σύντομα παρελθόν, ακόμη και αν αυτό κοστίζει έσοδα στο κράτος μας. Αλλωστε μια παραλία δεν είναι υποχρεωτικό να είναι περιφραγμένη για να προστατεύεται ή για να είναι οργανωμένη. Το ζήτημα είναι να υπάρχουν κανόνες για τη χρήση της.

Οι παραλίες ανήκουν επίσης στην πόλη και στο δικαίωμά της να έχει μέτωπο προς τη θάλασσα και ανεμπόδιστη πρόσβαση προς αυτήν. Υπό αυτό το πρίσμα σίγουρα δεν ανήκουν στο μπετόν που τόσο απλόχερα προωθείται σε αυτές, δήθεν γιατί έτσι οι παραλίες γίνονται περισσότερο θελκτικές στους πολίτες.

Ανήκουν τέλος στην κοινή λογική που λέει ότι μπορεί να είναι και ελεύθερες, αλλά και να φιλοξενούν χρήσεις που ικανοποιούν τις ψυχαγωγικές ανάγκες των πολιτών. Το ζήτημα άλλωστε είναι να υπάρχει σχέδιο που να έχει προκύψει με κοινό νου. Να έχει δηλαδή ισορροπία και μέτρο. Οπως τότε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, όταν κερδήθηκαν κρίσιμα στοιχήματα ως προς την περίφημη «πρόσβαση προς τη θάλασσα» (στο Φάληρο και στον Αγιο Κοσμά), χωροθετήθηκαν ήπιες χρήσεις κατά μήκος της παραλίας (που στη μεταολυμπιακή περίοδο δυστυχώς ανατράπηκαν), αλλά και καταγράφηκαν και οι μόνες κατεδαφίσεις νυκτερινών κέντρων την τελευταία τριακονταετία.

Με άλλα λόγια οι παραλίες ανήκουν σε αυτούς που τις σέβονται. Οσο ο σεβασμός απουσιάζει, η απάντηση δυστυχώς αναζητείται στο λάθος δίλημμα «μία ελεύθερη αλλά βρώμικη παραλία» ή «μία περιφραγμένη αλλά καθαρή παραλία»; Αντί δηλαδή να είναι η απολύτως αυτονόητη: «και ελεύθερη και καθαρή».

Το ΒΗΜΑ, 22/07/2007 , Σελ.: B51
Κωδικός άρθρου: B15118B511