26 Σεπ 2007

Ο κορυφαίος των δασκάλων για τον ... προπέτη μαθητή του

Πολύ κουβέντα (και πολλά αρνητικά σχόλια) έγιναν για την σπουδή κάποιων πανεπιστημιακών (κύρια "συναδέρφων ) να υποστηρίξουν την υποψηφιότητα του Βαγγέλη Βενιζέλου.

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο , αλλά και σε περιοδικά και βιβλία για πολιτικές θέσεις και αναλύσεις του ΒΒ στο παρελθόν (δυστυχώς η προσωπική του ιστοσελίδα, παραμένει ανεξήγητα για μέρες ανενεργή) έπεσα πάνω σε μια αλληλογραφία του για το συνταγματικό δίκαιο με τον αείμνηστο Αριστόβουλο Μάνεση , τον "πρύτανη" (όπως και ο ίδιος ο Βενιζέλος τον έχει αποκαλέσει σε άρθρο του) των Ελλήνων Συνταγματολόγων.


Το απόσπασμα που αναδημοσιεύω παρακάτω από το Νομικό Βήμα (τόμος 40 , 1992 , σελ.6-7) αναφέρεται στο θεσμό της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για τους αδαείς ίσως το κείμενο να είναι δυσνόητο και εξειδικευμένο. Σας προτρέπω όμως όλους να το διαβάσετε και κυρίως την (τονισμένη με έντονα γράμματα) άποψη του μεγάλου Συνταγματολόγου για τον χαρακτήρα και την επιχειρηματολογία του άλλοτε μαθητή του. Και αυτή πριν 15 ολόκληρα χρόνια.

" Η διαπλοκή δικαίου και πολιτικής είναι δεδομένη, εμφανίζεται δε εντονότερη στο Συνταγματικό Δίκαιο, ως το κατ' εξοχήν «πολιτικό δίκαιο», όπως άλλωστε το αποκαλούσαν παλαιότερα. Από αυτήν τη διαπλοκή πηγάζει άλλωστε η δύναμη αλλά και η αδυναμία της επιστήμης του Συνταγματικού Δικαίου...

Πέρα όμως από αυτά τα δεδομένα υπάρχει ένα παθολογικό φαινόμενο που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο πολιτικό βίο της χώρας μας: αφ' ενός η υπέρμετρη νομικοποίηση των πολιτικών θεμάτων και αφ' ετέρου -αντίστροφα -η έντονη πολιτικοποίηση του νομικού επιστημονικού λόγου.

Νομίζω ότι πρόκειται, σε τελική ανάλυση , για δύο όψεις μιας εξουσιαστικής συμπεριφοράς των αντιπαρατιθέμενων πολιτικών παρατάξεων που επιδιώκουν, με αναγκαίο συνεργό την επιστήμη, την ιδεολογική -νομική επικάλυψη πολιτικών θέσεων και αποφάσεών τους, των οποίων η συμφωνία προς το Σύνταγμα και το εν γένει ισχύον δίκαιο είναι αμφίβολη ή οριακή.

Πρέπει όμως να λήξει κάποτε αυτή η κατάσταση που εμφανίζει τη νομική επιστήμη ως οιονεί θεραπαινίδα της πολιτικής. Κατά πρώτο δε λόγο η επιστήμη του Συνταγματικού Δικαίου οφείλει να αποστασιοποιηθεί, όσο είναι αντικειμενικά και υποκειμενικά εφικτό, από την εμπλοκή αυτήν, η οποία βέβαια δεν ταυτίζεται με την επισημανθείσα εγγενή και πάγια διαπλοκή δικαίου και πολιτικής. Και προς τούτο αποφασιστική μπορεί να αποβεί η συμβολή των συνταγματολόγων με την «αυτοσυγκράτησή» τους αλλά και με την ποιότητα του επιστημονικού τους λόγου.

Δυστυχώς δεν τείνει προς αυτή την κατεύθυνση ούτε το περιεχόμενο ούτε η διατύπωση του άρθρου του Κ. Ευ. Βενιζέλου που δημοσιεύθηκε στο προηγούμενο τεύχος του «Νομικού Βήματος» (39.Ι3Ι3 επ.) υπό τον τίτλο «Η αναπλήρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας και η δοκιμασία της ερμηνείας του Συντάγματος», με το οποίο επιχειρεί να αντικρούσει όσα ανέπτυξα μαζί με τον συνάδελφο Αντ. Μανιτάκη στη μελέτη μας με τίτλο «0 θεσμός της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το ισχύον Σύνταγμα» που δημοσιεύθηκε στο «Νομικό Βήμα» 39. Ι-4Ι.

Όσον αφορά μεν τη νομική επιχειρηματολογία, το κείμενο του κ. Β. δεν προσθέτει κανένα νέο επιχείρημα ούτε επαναλαμβάνει κάποιο παλαιότερο με τρόπο πιο συστηματικό ή με εμβάθυνση. Συνεπώς δεν νομίζω ότι χρειάζεται απάντηση επί της ουσίας. Το μόνο που χρειάζεται είναι η επισήμανση της επιτηδειότητας του αρθρογράφου να μεταβάλλει τη βάση της συζήτησης και να την μεταφέρει σε άλλα επίπεδα, που τα θεωρεί πρόσφορα για την παρουσίαση των απόψεών του ως ορθών , στην αγχώδη προσπάθειά του να κάνει "τον ήττονα λόγον κρείττω". Πάντως διερωτώμαι αν , δυοίν θάτερον: δεν μπόρεσε ο κ. Β. να κατανοήσει τις θέσεις μας ή τις παραποιεί ηθελημένως, παραπλανώντας έτσι τον αναγνώστη .

Όσον αφορά δε το ύφος που ο αρθρογράφος επέτρεψε στον εαυτό του να χρησιμοποιήσει, τούτο επιρρωννύει την απόφασή μου να μην απαντήσω. Διότι αλλιώς θα ήμουν υποχρεωμένος να μιλήσω χωρίς καλοσύνη. 'Όταν αυτάρεσκα φθέγγεται με δοκησίσοφο ύφος ότι: «Εγώ αρνούμαι να αποδεχθώ αυτή τη μέθοδο,..., δεν είμαι καθόλου έτοιμος να συμφωνήσω..., θεωρώ αξιοπερίεργο το γεγονός», και όταν προσάπτει στη μελέτη μας «παράδοξα», «φαντασίες θεωρητικών», «σύγχυση», «πλημμέλειες», «ανενδοίαστη», «αντιφατική» και «απλουστευτική » θέση, «που αδυνατεί να διαχωρίσει, να αξιολογήσει και να συνθέσει» κ. τ. τ., είναι απορίας άξιον πώς δεν έχει συναίσθηση ότι, γράφοντας αυτά, κάνει λάθος στη διεύθυνση και ότι ένα κείμενο διάσπαρτο από τέτοιους χαρακτηρισμούς υποβιβάζει το επίπεδο της συζήτησης και προδίδει πάντως ένδεια επιστημονικών επιχειρημάτων. Παράλληλα δεν διστάζει να μας κατηγορήσει για «επιστημολογικό ηθικισμό», όπως θα έκανε ένας επιστημολογικά αμοραλιστής. 'Ένα πρόσθετο δείγμα ύφους αλλά και ήθους είναι ότι, μνημονεύοντας στη σημείωση 11 του άρθρου του τα όσα του καταλογίσαμε (ΝοΒ 39. 28-29 και αυτ. σημ. 59) για την βοερά εσφαλμένη επιχειρηματολογία που είχε σπεύσει πρόχειρα να διατυπώσει σχετικά με την περίπτωση της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας συλλογικά από την Κυβέρνηση, εμφανίζεται τώρα ζητώντας και «ρέστα», και μάλιστα «υφολογικά, επιστημονικά και πολιτικά»...

Δεν μπορώ να αποσιωπήσω πόσο απογοητευτικά με αιφνιδίασε η «απάντηση » του κ. Βενιζέλου. Διότι, το γεγονός ότι υπήρξε μαθητής μου με έκανε να ελπίζω ότι θα μπορούσα να αναμείνω εκ μέρους του περισσότερο μέτρο στην προπέτεια και ολιγότερη μετριότητα στα νομικά του."

Υ.γ.1 : Ελπίζω σήμερα να μην με κατηγορήσει κάποιος για "σπέκουλα" και διασπορά ψευδών ειδήσεων στο διαδίκτυο... !!!

Υ.γ 2 : Τελεία!

9 σχόλια:

Μετεωρίτης είπε...

STEFAN, πολύ κατατοπιστικά όλα αυτά, η απάντηση έρχεται από τα "Ολιγόλεπτα Αναγνώσματα" (Hermann Hesse, εκδ. Σμίλη):
"Οι απόψεις με ενδιαφέρουν μόνο εφόσον οδηγούν σε έργα και θυσίες. Ένας άνθρωπος με αντίθετες από τις δικές μου απόψεις, ο οποίος όμως μου αρέσει και με εντυπωσιάζει ως προσωπικότητα, μου είναι πολύ πιο αγαπητός από τον όποιο ομοϊδεάτη μου, ο οποίος είναι δειλός και ανίκανος".

spallantzas είπε...

@μετεωρίτη
ούτε προπέτες , ούτε δειλούς και ανίκανους...
για τον πρώτο υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ...
για τον δεύτερο , έχεις?

Ανώνυμος είπε...

αγαπητε STEFAN,
Σαν μελος του ΠΑΣΟΚ με θλιβει αυτη η προσπαθεια και απο τις δυο μεριες να σπιλωσουν το ονομα του συνυποφηφιου.
εισαι υπερ του ΓΑΠ, μαζι σου και γω.. αλλα δεν εχει νοημα πια αυτο το πραγματα,, στην τελικη συντροφοι ειμαστε και τετοιες ενεργειες μονο διασπαστικα προς την ενοτητα της παραταξης μπορουν να λειτουργησουν. Με εξοργιζει καθε μερα να βλεπω στα καναλια διαφορους συντροφους να αλληλοκατηγορουνται ξεχνοντας πως υπαρχει και αυριο και πως η ουσια ολου αυτου ειναι να βγουμε δυνατοτεροι.. καπου μου φαινεται πως και συ κινδυνευεις να χασεις το μετρο και να πεσεις σε αυτην την παγιδα που μονο αρνητικα αποτελεσματα μπορει να εχει.

φιλικα.

spallantzas είπε...

@Mrpinkeyes
Προειδοποίησα στο post μου να μην μιλήσει κανείς για σπέκουλα. Μάλλον δεν το διάβασες όλο.
Λοιπόν :
1. "Σπίλωση" η απολύτως πολιτική και επιστημονική άποψη ενός έγκριτου συνταγματολόγου καθηγητή? Και δεν είναι "σπίλωση" για το κόμμα η άποψη ενός αστροφυσικού που ούτε ψήφισε καν ΠΑΣΟΚ?
2. σε ενοχλεί που διάφοροι σύντροφοι αλληλοκατηγορούνται στα κανάλια ...σαν μέλος του κόμματος που εισαι , δεν σε ενοχλούσε που χρόνια τώρα αλληλοκατηγορούνταν ΠΑΝΤΟΥ εκτός απο τα κανάλια? Που πάνω απο 3 Πασόκοι δεν μπορουν να συμφωνήσουν σε τίποτα? Που στο ΠΑΣΟΚ ισχύει δια νόμου "ο θανατος σου η ζωή μου"? Φτάνει πια η υποκρισία ... μεταξύ μας μιλάμε τελικά!
3. και τελευταίο. Ενότητα !!! σε ποιο πράγμα? σε μια σουπα κόμμα ? σε μια ανύπαρκτη πολιτική? με μόνο ένα σκοπό ? την εξουσία για την εξουσία?
Πολιτικά δεν θέλεις σύντροφε να μιλήσουμε? Ε , οι διαμορφωτές της πολιτικής έχουν ονοματεπώνυμο , και ο κάθε πολίτης, επίσης με ονοματεπώνυμο, έχει δικαίωμα να τους κρίνει όπως και όταν θέλει. Περίμενε τις επόμενες μέρες να δεις κρίσεις. Μη βιάζεσαι να βγάλεις συμπεράσματα και μην πέφτεις εσύ στην παγίδα του " είμαστε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα" !!
ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΥΝΤΡΟΦΕ !!!

Rodia είπε...

Είχα παρακολουθήσει στενά την ιστορία αυτή στον καιρό της. Είχα και την ευκαιρία να ανταλλάξω 2-3 λέξεις με τον αείμνηστο Αριστόβουλο Μάνεση, τον Δάσκαλο. Σήμερα, σπανίζουν οι Δάσκαλοι, αν και υπάρχει πληθώρα καθηγητών και καθηγηταράδων.
..το λάθος σου είναι ότι τόνισες/ξεχώρισες μερικά σημεια: Ολόκληρο το κείμενο είναι ένα μνημείο..

..και.. το να ξεπερνά ο μαθητής το δάσκαλό του είναι θεμιτό και άριστο, με τη διαφορά το ξεπέρασμα να βρίσκεται στα ίδια ίχνη, στα ίχνη του ήθους και της επιστημοσύνης..

spallantzas είπε...

@rodia
εχεις δικιο ...θεωρησα ότι θα βοηθήσω την αναγνωση ...το διορθώνω αμέσως...

Ανώνυμος είπε...

αγαπητε STEFAN,
δε θεωρω πως εσυ προσωπικα προσπαθεις να σπιλωσεις καποιον.. γενικα μιλουσα.. αναρωτιεμαι ομως.. τι ακριβως θελουμε μετα απο ολο αυτο? αν ο ενας κατηγορει τον αλλον με τετοιο παθος (οπως ειπε κ ο Ρεππας σημερα, αν δειχναν τετοιο παθος ολοι στις εκλογες ισως ειχαμε αλλο αποτελεσμα) που οδηγουμαστε σαν κομμα? μηπως αφου οπως λες ουτε 3 ΠΑΣΟΚοι δεν μπορουν να δυμφωνησουν μεταξυ τους, μηπως πρεπει να παρουμε τα μπογαλακια μας και αλλη να παμε αριστερα κι αλλοι να πανε δεξια να ξεμπερδευουμε?

σε παρακολουθω αρκετω καιρο και συμφωνω μαζι σου οτι το ΠΑΣΟΚ ειναι ενα κομμα κλινικα νεκρο και πως μονη του σωτηρια θα ηταν η επανεκλογη του στην εξουσια, αφου δε συνεβη αυτο μηπως πια φανταζει υπαρκτο το σεναριο της διαλυσης γι'αυτο υπαρχει ολος αυτο ο αλληλοσπαραγμος?

γιατι νοιωθω οτι οι γαλλοι συντροφοι εγιναν παραδειγμα προς μιμηση αντι προς αποφυγη? αυτο ειναι το μελλον που θελουμε για την κεντροαριστερα και τη σοσιαλδημοκρατια στην ελλαδα?

spallantzas είπε...

@MrPinkEyes
1.εγω δεν είπα ποτέ ότι η σωτηρία του κλινικά νεκρού ΠΑΣΟΚ είναι η εξουσία.
2. Μακριά απο μένα θεωρίες διάσπασης και αποχώρησης, μακριά νοοτροπίες ιδιοκτησίας και βιλαετιού. Εγω είπα ότι ενότητα χωρίς αρχές , ενότητα για την καρέκλα με απωθεί. Και η ενότητα ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ να σέβεται πλειοψηφίες και μειοψηφιες
3. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ,ότι ευτυχώς ,έστω και αργά ο Γιώργος αποφάσισε να μαζέψουμε τα χαλιά απο το "σπίτι". Έτσι δεν μπορεί κανείς πια να κρύβει τίποτα απο κάτω!

Ανώνυμος είπε...

το 99 ολη η Ελλάδα έπεζε χρηματηστήριο. Έπεζε, όσπου τα χρήματα σώθηκαν, αλλάξανε χέρια.
το 2007, στην Βουλγαρία, στα σύνορα του έβρου, άνοιξε καζίνο. όλος ο βόρειος έβρος, αναστενάζει εκεί, παρέα με αιθέριες υπάρξεις κλπ. Οσπου να ξανασωθούν τα χρήματα.
Μιλάμε για τον λαό. ένα λαό, που στο DNA του έχει γραφτεί, το εύκολο χρήμα, η μίζα, το βόλεμα, το γλύψιμο κλπ.
Ποιος έχει οδηγήσει τον λαό σ αυτά τα μονοπάτια; Κατά την γνώμη μου, ΑΥΤΟ είναι το μέγα πολιτικό ζήτημα σήμερα. Και απάντηση σ αυτό το ζήτημα έχει την ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΥΘΥΝΗ να δώσει ο ίδιος ο λαός.
Διαφορετικά θα τον κυβερνούν οι καραμανλήσες και οι βενιζέλοι, τα μιντια δηλαδή και οι "κρυφές ατζέντες".
Ο ΓΑΠ οπως τον λέτε, ειναι άνθρωπος με οράματα, το αποδέχομαι απόλυτα και με εκφράζει - χωρις να είμαι ΠΑΣΟΚ (αν και το ψήφισα στις τελευταίες εκλογές, όπως και το 2004 αλλά και το 90 - όχι το 89).
ΖΗΤΩ απ' αυτόν, ένα πράγμα. ΡΗΞΗ.
Ρήξη με το σύστημα, ρήξη με τα συμφέροντα, ρήξη με τον ΛΑΟ. Να μη φοβηθεί τίποτα, ο λαόπς χρειάζεται να ξυπνήσει. Όσο το γρηγορότερο, τόσο καλύτερα.