12 Ιουν 2007

Η Μαρία από το Πάσιο Κορινθίας

Ο καλός φίλος Νίκος Δεπούντης* μου έστειλε ένα κείμενο - διαμαρτυρία μιας 15χρονης κοπέλας, της Μαρίας, κόρης βιοκαλλιεργητή από το Πάσιο Κορινθίας, με την προτροπή να το δημοσιοποιήσω. Ο φίλος μου στο συνοδευτικό mail του μεταξύ άλλων αναφέρει :

" Η μέσω επιδοτήσεων εντατικοποίηση της γεωργίας τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει στο ελάχιστο τη γονιμότητα των εδαφών με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου πολύ επικίνδυνου για τη φύση και τον άνθρωπο. Η ποιότητα της τροφής μας πέφτει επικίνδυνα, το περιβάλλον βιάζεται και η φύση μας εκδικείται. Οι λύσεις για τη προστασία του περιβάλλοντος είναι αυτές που πηγάζουν από τα προβλήματα που ήδη έχει δημιουργήσει ο άνθρωπος μέσω των αλόγιστων παρεμβάσεων του. Παρεμβάσεις που δημιούργησαν βέβαια η κακή πολιτική και το κακό κεφάλαιο, αλλά με τη συνυπευθυνότητα και των πολιτών. Δεν είναι δυνατόν να χρεώνουμε τις ευθύνες μας, που δυστυχώς έχουμε πολλές σαν πολίτες, διαρκώς σε άλλους και εμείς να απολαμβάνουμε την ιδιότυπη ασυλία του σαλονιού μας. Πόσοι από εμάς για παράδειγμα καταναλώνουμε βιολογικά προϊόντα ; Δυστυχώς ελάχιστοι και βέβαια σαν άλλοθι χρησιμοποιούμε την κλασσική Ελληνική κουτοπονηριά και κακομοιριά, του στυλ είναι πολύ ακριβά και που ξέρω εγώ αν πραγματικά είναι βιολογικά ή με κοροϊδεύουν ;

Η Γεωργία είναι ένας από τους ζωτικούς κλάδους της παραγωγικής διαδικασίας και σαν τέτοιος συμμετέχει με μεγάλο ποσοστό στην ευθύνη για την απαξίωση του Περιβάλλοντος. Η Βιολογική Γεωργία δεν είναι απλά ένας κλάδος της γεωργικής παραγωγής, αλλά ο τρόπος καλλιέργειας που θα συντελέσει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής μας και είναι ένα παγκόσμιο πρότυπο για την επίτευξη της αειφορίας στη παραγωγή που οδηγεί στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Βιολογική Γεωργία αποβλέπει στη κοινή εξέλιξη του ανθρώπου και της φύσης. Άνθρωπος, χώμα, νερό , φυτά και ζώα, αέρας είναι αλληλοεξαρτούμενα και μέσω του ανθρώπου που τα χειρίζεται θα πρέπει να λειτουργούν με πραγματικούς φυσικούς κύκλους. "


Παρακάτω δημοσιεύω (χωρίς σχόλια) το κείμενο της Μαρίας Χρ. Νικολοπούλου , όπως αυτό παρουσιάστηκε πέρυσι στη "γιορτή του βερίκοκου" :

Με λένε Μαρία. Γεvνήθηκα και μεγαλώνω στο Πάσιο, ένα χωριό σαν τόσα άλλα στην Κορινθία. Είμαι 15 χρονών. Μικρή θα πουν πολλοί, για να μας βγάζει λόγο. Συμφωνώ, μα δεν ήρθα για να σας βγάλω λόγο, απλά θέλω να μοιραστώ μαζί σας τις σκέψεις μου και τις ανησυχίες μου, απλά θέλω να με ακούσετε, απλά ελπίζω έστω και έτσι να έχω την ψευδαίσθηση ότι θα επηρεάσω, έστω λίγο, τη λήψη αποφάσεων του κοινωνικού συνόλου, αφού το μικρό της ηλικίας μου δεν μου επιτρέπει με άλλο τρόπο τη συμμετοχή στα κοινά.

Έχω ακούσει πολλές φορές τους Αθηναίους να παραπονιούνται για τον αέρα που αναπνέουν, να ανησυχούν για τα παιδιά τους, να μας ζηλεύουν για την ποιότητα της ζωής μας .. Στην αρχή τους συμπονούσα κι αισθανόμουν τυχερή που μεγάλωνα σε χωριό. Στην αρχή βέβαια, γιατί μετά είδα. Τι είδα; Θα σας πώ.

Είδα τα ζεστά πρωινά του Καλοκαιριού ένα σύννεφο να σκεπάζει τον ορίζοντα του νομού μας. Όταν ρώτησα τι είναι αυτό μου είπαν μην ανησυχείς ραντίζουν τα σταφύλια με δηλητήρια. Δεν ανησύχησα.

Είδα να μην πίνουμε το νερό της βρύσης μας και να κουβαλάμε από μακριά νερό με μπετόνια. Όταν ρώτησα γιατί μου είπαν μην ανησυχείς απλώς είναι μολυσμένο από τα νιτρικά. Δεν ανησύχησα.

Είδα κάποιους εργάτες να λιποθυμούν στα κτήματα, είδα να μου απαγορεύουν να κόψω ένα ροδάκινο από το δέντρο για να το φάω, είδα την αποθήκη μας γεμάτη νεκροκεφαλές σκαλισμένες πάνω σε διάφορα μπουκάλια, είδα αγρότες νευρικούς και ντυμένους σαν αστροναύτες να πηγαίνουν να ραντίζουν...

Και το κακό είναι ότι δεν είδα μόνο, άρχισα να διαβάζω κιόλας. Να διαβάζω για την ερημοποίηση που απειλεί να μετατρέψει τη νότια Ελλάδα σε Σαχάρα, να διαβάζω για την μόλυνση των υδροφόρων οριζόντων, για ολόκληρα χωριά στην Κρήτη που ιατρικές μελέτες έχουν αποδείξει πως οι καρκινογενέσεις και οι τερατογενέσεις έχουν αυξηθεί κατά 300% λόγω των φυτοφαρμάκων. Να βλέπω στην τηλεόραση ρεπορτάζ για τα δηλητήρια που φτάνουν στο πιάτο μας, για αγρότες που πέθαναν από τα φυτοφάρμακα.

Και με συγχωρείτε, αλλά πια ανησύχησα. Δεν ξέρω για σας αλλά εγώ ναι ανησύχησα. Ανησύχησα για μένα, για τον πατέρα μου, τους φίλους μου, τα παιδιά που θα φέρω κάποια στιγμή σ' αυτό τον κόσμο μα πάνω από όλα ανησύχησα για τον τόπο μου. Για ένα τόπο που δεν ανήκει σε κανέναν μας, απλά τον δανειζόμαστε από τα παιδιά μας.

Σκεφτείτε το λίγο αυτό ... λίγο. Τον δανειστήκαμε από τα παιδιά μας. Με ποιο δικαίωμα τον καταστρέφουμε; Με ποιο δικαίωμα;

Άραγε δεν υπάρχει άλλος τρόπος να καλλιεργήσουμε τη γή μας; Δεν υπάρχει τρόπος να συνεργαζόμαστε με τη φύση και όχι να κηρύσσουμε πόλεμο εναντίον της. Ένα πόλεμο που χρόνια τώρα τον χάνουμε, ένα πόλεμο παράλογο, χωρίς τέλος, ενάντια σε εχθρούς που ούτε καν τους γνωρίζουμε. Οι περισσότεροι από σας είμαι σίγουρη έχετε κάνει ατέλειωτα ραντίσματα για πλήθος εχθρών στη βερικοκιά και στις άλλες καλλιέργειες, Ειλικρινά ας σηκώσουν το χέρι όσοι τους έχουν δει με ένα μεγεθυντικό φακό στο κτήμα τους, έστω όσοι έχουν δει μια φωτογραφία τους σε ένα γεωργικό περιοδικό. Είναι δυνατόν να κερδίσεις μια μάχη ενάντια σε ένα εχθρό που δεν ξέρεις πως είναι, πως πολλαπλασιάζεται, πως ζει;

Ποιος από μας θα πέταγε μια χειροβομβίδα στο σπίτι του για να σκοτώσει ένα κουνούπι που τον ενοχλεί; Γιατί αυτό κάνουμε, βομβαρδίζουμε στην κυριολεξία τα χωράφια μας με χημικά που όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο είναι πιο επικίνδυνα από τις χειροβομβίδες; Γιατί; Για 'Τον απλούστατο λόγο ότι αυτά δεν κάνουν κρότο, σκοτώνουν όμως το ίδιο και όχι μόνο για την ημέρα που τα χρησιμοποιείς αλλά και για καιρό μετά. Μόνο που δεν σκοτώνουν αμέσως αλλά σιγά-σιγά και ύπουλα. Και το χειρότερο από όλα κανείς μας δεν ξέρει τι είναι τα φυτοφάρμακα. Πως δρουν, τι βλάβες προξενούv, πώς να προφυλασσόμαστε από αυτά και εμείς και αυτοί που καταναλώνουν τα προϊόντα μας.

Θα μου πείτε; Ποια λύση υπάρχει; Είμαι λίγο μικρή για να δώσω λύση σε τόσο σοβαρά θέματα. Όμως είμαι αρκετά μεγάλη για να κάνω κάποιες διαπιστώσεις .

Διαπίστωση πρώτη: Οι εχθροί και οι ασθένειες των φυτών παρά τα ραντίσματα δεν μειώνονται, αντίθετα πολλαπλασιάζονται, με αποτέλεσμα να ραντίζουμε κάθε χρόνο με όλο και ισχυρότερα φάρμακα και μάλιστα για πρωτοεμφανιζόμενα προβλήματα.

Διαπίστωση δεύτερη: Ο πατέρας μου έπαψε να ραντίζει για τον κακό ανθονόμο και τον κακό τετράνυχο και «ώ του θαύματος» τα δένδρα δεν ξεράθηκαν και ούτε ο καρπός είχε πρόβλημα.

Διαπίστωση τρίτη και τελευταία και ίσως και σημαντικότερη: Όλες οι προηγμένες χώρες συνεχώς αυξάνουν το ποσοστό των βιοκαλλιεργειών τους. Αυστρία, Ιταλία Ισπανία, Γαλλία, ΗΠΑ. ακόμα και η Αργεντινή με την Τουρκία βρήκαν διέξοδο στην παραγωγή τους με αυτό τον τρόπο καλλιέργειας. Εμείς γιατί όχι, εμείς γιατί αντιστεκόμαστε;

Δεν ήρθα να σας κάνω μάθημα, η ηλικία μου και οι γνώσεις μου άλλωστε δεν μου το επιτρέπουν. Απλώς αναρωτιέμαι και σας ζητώ να αναρωτηθείτε μαζί μου.
Τι; Κάτι πολύ πολύ απλό.

Έχω δικαίωμα σα νέος άνθρωπος να ονειρεύομαι μια καλλίτερη ζωή; Έχω δικαίωμα να θέλω να ζω σε ένα τόπο καθαρό χωρίς τα δηλητήρια να καίνε τα σωθικά μου, έχω δικαίωμα να πίνω καθαρό νερό από τη βρύση του σπιτιού μου, έχω δικαίωνα να μην αγωνιώ κάθε φορά που βλέπω τον κόσμο να ετοιμάζεται για τα χωράφια λες και πάει στον πόλεμο, έχω δικαίωμα. να τρέχω ανάμεσα στα δένδρα χωρίς να κινδυνεύω να λιποθυμήσω;

Και επειδή ανάμεσά σας βλέπω και βουλευτές και δημοτικούς άρχοντες τους κοιτώ στα μάτια και μιλώντας εξ ονόματος όλων των νέων της Κορινθίας τους ρωτώ: Zητάμε πολλά; Μήπως δεν μας αξίζουν;


Μαρία Χρήστου Νικολοπούλου


* Ο Νίκος Δεπούντης είναι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Καμπάνιας των 800 μη κυβερνητικών οργανώσεων για την συνταγματική αναβάθμιση της κοινωνίας των πολιτών και των οργανώσεων της.

13 σχόλια:

kiara είπε...

Καταπληκτικό το κείμενο της νεαρής! Ας ελπίσουμε ότι οι βιολογικές καλλιέργειες θα γίνουν ο κανόνας στην Ελλάδα. Και φυσικά συμφωνώ με τον κ.Δεπούντη ότι οι πολίτες δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών.

Διαγόρας ο Μήλιος είπε...

> σαν άλλοθι χρησιμοποιούμε
> την κλασσική Ελληνική
> κουτοπονηριά και
> κακομοιριά, του στυλ είναι πολύ
> ακριβά και που ξέρω εγώ αν
> πραγματικά είναι...

Η διατύπωση δείχνει να εννοεί πως κουτοπονηριά και κακομοιριά είναι τα χαρακτηριστικά εκείνων που είναι επιφυλακτικοί απέναντι στα "βιολογικά" προϊόντα. Λυπάμαι, αλλά η κουτοπονηριά και η κακομοιριά ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ είναι ακριβώς οι λόγοι για τους οποίους οι επιφυλακτικοί διατηρούν τις επιφυλάξεις τους.

Αυτό, από έναν άνθρωπο που κατανάλωνε οργανικά (ελληνιστί "βιολογικά") προϊόντα στο εξωτερικό πριν γίνουν γνωστά καν στην Ελλάδα, και που αν ζούσε σήμερα σε κάποια πολιτισμένη χώρα (όπως π.χ. Γερμανία) θα αντιπροσώπευαν σημαντικό ποσοστό της καθημερινής διατροφής του.

Ας μην ξεγελιόμαστε αγαπητοί, γνωρίζουμε πολύ καλά που ζούμε, και πόσο ηθικοί και νομοταγείς είναι οι συμπολίτες μας που διατηρούν τις οργανικές καλλιέργειες, πόσο ηθικοί και νομοταγείς είναι οι συμπολίτες μας που τις πιστοποιούν, πόσο ηθικοί και νομοταγείς είναι οι συμπολίτες μας που κάνουν τη διακίνηση και την εμπορία, κλπ.

Η τριπλάσια τιμή της "βιολογικής" ντομάτας σε σχέση με την κοινή σε συνδυασμό με την ευκολία με την οποία η κοινή μπορεί να πλασαριστεί ως "βιολογική" αποτελούν τεράστιο πειρασμό για μία φάρα σαν τη δική μας, την ιστορικά επιρρεπή στην απάτη.

spallantzas είπε...

@Διαγόρας
Μια και αναφέρεσαι στη Γερμανία, η δική μου εμπειρία από εκεί λέει ότι και κυκλοφορούν πολλά ελληνικά βιολογικά προϊόντα (άρα κάποιος γερμανός τα πιστοποιεί) και οι τιμές στα βιολογικά είναι εξίσου υψηλές (υψηλοτερες των απλών) όσο και στην Ελλάδα. Επίσης γνωρίζω ότι και στην Ελλάδα κυκλοφορούν εισαγόμενα βιολογικά προϊόντα σε υψηλές τιμές. Χωρίς λοιπόν να διαφωνώ με την άποψη περί "φάρας",η οποία είναι κάτι γενικότερο (ως προς το πως αντιλαμβανόμαστε τις έννοιες του κρατικού μηχανισμού και των ελέγχων) και δεν συναντάται μόνο εδώ, θεωρώ ότι το θέμα είναι πιο σύνθετο.

Πέραν αυτού όμως θα συμφωνήσω και με μια άλλη πρόταση του Ν.Δ. που νομίζω πρέπει να καθορίζει τη δική μας στάση.

" Δεν είναι δυνατόν να χρεώνουμε τις ευθύνες μας, που δυστυχώς έχουμε πολλές σαν πολίτες, διαρκώς σε άλλους και εμείς να απολαμβάνουμε την ιδιότυπη ασυλία του σαλονιού μας. "

Διαγόρας ο Μήλιος είπε...

Stefan, εγώ δεν ανέφερα την υψηλότερη τιμή των βιολογικών προϊόντων ως αιτία για την επιφυλακτικότητά μου, ούτε εννόησα πως αν βρισκόμουν στη Γερμανία θα τα κατανάλωνα επειδή θα ήταν δήθεν πιό φτηνά. Αναφέρθηκα στο υψηλό τους κόστος μόνο και μόνο για να δείξω πόσο επικερδής είναι η νοθεία τους, και οι ενστάσεις μου περιορίζονται αυστηρώς στο ζήτημα του αν αυτό που προσφέρεται ως βιολογικό προϊόν στην Ελλάδα είναι πράγματι τέτοιο. Για να το θέσω πιό φιλοσοφικά, ασχέτως του αν συντελείται ή όχι απάτη σήμερα στην Ελλάδα στο χώρο των βιολογικών προϊόντων, το να αρχίσει κανείς να τα καταναλώνει ισούται με το να αρχίσει να δείχνει εμπιστοσύνη σε ένα κράτος το οποίο ιστορικά μόνο λόγους να μην το εμπιστεύεται κανείς έχει δώσει.

Από εκεί και πέρα, το γεγονός ότι πωλούνται ελληνικά βιολογικά προϊόντα στη Γερμανία δείχνει πως οι Γερμανοί μας δείχνουν εμπιστοσύνη. Αυτό το παράδοξο φαινόμενο το αποδίδω στην τέλεια λειτουργία του Γερμανικού κράτους που ουσιαστικά γαλουχεί τους Γερμανούς με νοοτροπία τέτοια ώστε να μην πηγαίνει καν το μυαλό τους στην πιθανότητα μαζικής κλίμακας απάτης, γιατί εκεί είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη, ενώ εμείς βέβαια στο δικό μας παραπαίον κράτος τη βλέπουμε τόσο συχνά που τη θεωρούμε ως δεδομένη.

Όσο για τη φράση του Ν.Δ., (Νίκος Δεπούντης;) θα έλεγα πως είναι πολύ καλοειπωμένη και εύστοχη, αν και θα διευκρίνιζα πως δεν πρόκειται ακριβώς περί ασυλίας αλλά περί στρουθοκαμηλισμού. (Απ'την άλλη μεριά, η εικόνα της στρουθοκαμήλου δεν συνδυάζεται με σαλόνια και καθηστικά, κι έτσι θα δώσω ποιητική άδεια στον Ν.Δ. και θα δεχθώ τη φράση του ως έχει.)

Η "δική μας στάση" όμως, στην οποία αναφέρεσαι, μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Το να ξεκινήσουμε να καταναλώνουμε βιολογικά προϊόντα χωρίς ενδοιασμούς είναι μία από αυτές, κι όποιος θέλει να κινηθεί κατ'αυτό τον τρόπο, με γειά του με χαρά του, στο καλό και με τη νίκη, κλπ. Εγώ θα ήμουν πιό πολύ υπέρ της σύστασης και συμμετοχής σε οργάνωση καταναλωτών η οποία θα αναλάμβανε (μεταξύ άλλων) τον έλεγχο των παραγωγών βιολογικών προϊόντων και των πιστοποιητών τους, και η οποία θα λανσάριζε επίσης ένα καινοφανές για τα Ελληνικά δεδομένα μοντέλο διαφάνειας των εσόδων και των περιουσιακών στοιχείων των ιδρυτικών και διοικητικών στελεχών της έτσι ώστε να είναι αυταπόδεικτα αδιάφθοροι, γιατί αλλιώς η οργάνωση θα γινόταν αυτομάτως στόχος της ίδιας καχυποψίας με αυτή που απολαμβάνουν σήμερα οι παραγωγοί και οι πιστοποιητές.

Ανώνυμος είπε...

Διαγόρας:
"Εγώ θα ήμουν πιό πολύ υπέρ της σύστασης και συμμετοχής σε οργάνωση καταναλωτών η οποία θα αναλάμβανε (μεταξύ άλλων) τον έλεγχο των παραγωγών βιολογικών προϊόντων και των πιστοποιητών τους, και η οποία θα λανσάριζε επίσης ένα καινοφανές για τα Ελληνικά δεδομένα..."

Αγαπητέ μου Διαγόρα: τις σκέψεις αυτές για την πιστοποίηση τις έκανα και εγώ πολύ πρόσφατα, και χαίρομαι πολύ. Είμαστε ήδη δύο. Θα το συζητήσουμε περισσότερο αυτό και θα επανέλθουμε.

Σχετικά με τα παραπάνω που λές η δικιά μας άποψη είναι η εξής:
-Με κάθε μας πράξη στην ουσία ψηφίζουμε. Και εγώ ψηφίζω καλύτερη γεωργία (ακόμα και αν δεν βγαίνει κυβέρνηση παναθεμά τη).
-Παρότι μας απασχολεί και το θέμα των εκπομπών διοξειδίου (και έτσι θα προσπαθούσαμε αν βρίσκαμε να αγοράζουμε στην Καλαμάτα περισσότερα βιολογικά προϊόντα ελληνικής προέλευση) πολλά από τα βιολογικά προϊόντα που αγοράζουμε είναι εισαγώμενα πιστοποιημένα από μη ελληνικούς οργανισμούς (και άρα έχουν μεγαλύτερη αξιοπιστία κατ' εσέ).
- Ακόμα και αν δεν είναι πραγματικά βιολογικά προϊόντα, δεν υπάρχει τίποτα που να υπονοεί ότι έχουν περισσότερα φυτοφάρμακα από τα υπόλοιπα. Άρα, άν εξαιρέσεις το θέμα της τιμής για λίγο, έχεις κάποιες πιθανότητες να έχεις καλύτερα προϊόντα (κατ εμένα περισσότερες από ότι κατ' εσένα).
- Αν δεν αγοράζουμε βιολογικά προϊόντα, ακόμα και οι πραγματικοί βιοκαλλιεργητές (φαντάζομαι ότι αποδέχεσαι ότι υπάρχουν τουλάχιστον κάποιοι ειλικρινείς, έτσι?) δεν θα έχουν καμία ελπίδα να βρουν αγορά.

Περιμένω τις απαντήσεις σου.

spallantzas είπε...

@διαγόρας

Συμφωνώ στο δια ταύτα. Ο κοινωνικός έλεγχος μέσα από οργανώσεις πολιτών (γενικά και καταναλωτών ειδικά στην περίπτωση μας) είναι ζητούμενο. Κάπως έτσι λειτουργούν π.χ. στη Γερμανία.

Θέλω όμως να κάνω μια παρατήρηση (ίσως λίγο εκτός θέματος) σχετικά με τον μύθο (κατά τη γνώμη μου) περί διαφορετικής "γαλούχησης" κοινωνιών που σαν συμπέρασμα έχει πάντοτε ότι εμείς οι Ελληνες είμαστε οι σκάρτοι και όλοι οι υπόλοιποι οι "άριστοι".

Θεωρεί αλήθεια κάποιος ότι αν στην Γερμανία π.χ. δεν λειτουργούσαν σωστά οι (κοινωνικοί και κρατικοί) μηχανισμοί ελέγχου, οι Γερμανοί σαν ήταν από μόνοι τους συνειδητά "νομοταγείς πολίτες" με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει? Θεωρεί π.χ. κάποιος ότι θα πήγαιναν από μόνοι τους στους αυτοκινητόδρομους με 100, αν δεν υπήρχαν κάθε 10χλμ κάμερες κι αν δεν ερχόταν το τσουχτερό πρόστιμο ταχυδρομικά σπίτι? Θεωρεί κάποιος ότι θα ήταν τόσο συνεπείς στην ανακύκλωση, αν το κόστος αποκομιδής των μη ανακυκλώσιμων υλικών δεν κόστιζε 0,50€ το κιλό?

Εύλογα φυσικά θα πει κάποιος : "μα γιατί εκεί λειτουργεί το κράτος και ο κοινωνικός έλεγχος και εδώ όχι?" Η απάντηση δεν είναι κατά τη γνώμη μου τόσο απλή, του στυλ "τέτοια φάρα είμαστε". Εγώ στην απάντηση που θα έδινα θα λάμβανα υπόψη μου το δεδομένο που λέει ότι ίσως στην Ευρώπη έφτασαν πιο γρήγορα σε κάποια αδιέξοδα που εμείς σαν κοινωνία (και σαν οικονομία) δεν έχουμε φτάσει ακόμη, αδιέξοδα που τους οδήγησαν σε αποφάσεις μονόδρομο. Πιστεύω πως θα φτάσουμε και εμείς, με τη διαφορά ότι - αντί να μελετάμε και διδασκόμαστε από την πρακτική των Ευρωπαίων - περιμένουμε μοιρολατρικά τη μοίρα μας και σε μας οι αλλαγές θα είναι πιο επώδυνες.

Το κατά πόσο τα παραπάνω ισχύουν (η θάπρεπε να ισχύουν) και στο θέμα της βιολογικής γεωργίας, ας το κρίνει ο καθένας μας.

Αυτή την εποχή παίζεται στα ελληνικά Media μια διαφήμιση της ΑΒ-Βασιλόπουλος για τον ποιοτικό έλεγχο των προϊόντων που πωλούνται στην αλυσίδα του Ομίλου. Τι είναι αυτό που αναγκάζει έναν όμιλο λιανικής να διαφημίσει την ποιότητα των προϊόντων του , προβάλλοντας τα αυτονόητα ως καινοτομία? Ισχύει και εδώ το "ότι δηλώσεις είσαι" και χρησιμοποιεί τη δύναμη της διαφήμισης για να πείσει και τον πλέον δύσπιστο? Αν μια δικτύωση , μια συλλογικότητα βιοκαλλιεργητών, μέσα από συνεταιρισμούς και οργανώσεις αγροτών προωθούσε μια τέτοια καμπάνια, πόσο αυτό θα βοηθούσε τη βιολογική γεωργία? Αν το ίδιο το κράτος επιδοτούσε μια τετοια καμπάνια, πόσο θα την βοηθούσε? Κι αν τελικά η ζήτηση αυξανόταν πόσο αυτό θα βοηθούσε στην διαμόρφωση καλύτερων τιμών?

Αν τέλος το κράτος επέβαλε ένα περιβαλλοντικό φόρο στα μη βιολογικά προϊόντα (τα έσοδα του οποίου θα πήγαιναν στην ενθάρρυνση βιοκαλλιεργειών) και μείωνε το ΦΠΑ στα βιολογικά, πόσο αυτό θα άλλαζε την πορεία της ελληνικής γεωργίας?

Rodia είπε...

Stefan said... "Αν τέλος το κράτος επέβαλε ένα περιβαλλοντικό φόρο στα μη βιολογικά προϊόντα (τα έσοδα του οποίου θα πήγαιναν στην ενθάρρυνση βιοκαλλιεργειών) και μείωνε το ΦΠΑ στα βιολογικά, πόσο αυτό θα άλλαζε την πορεία της ελληνικής γεωργίας?"

Πολύ καλή η πρότασή σου, έρχομαι να συμπληρώσω:
Να δίνονται κατά προτεραιότητα θέσεις σε βιολογικούς καλλιεργητές στις εβδομαδιαίες λαϊκές αγορές οπωροκηπευτικών που γίνονται στις πόλεις.

Συγγενής μου παραγωγός βιολογικού τσίπουρου εδώ και 25 χρόνια, καλλιεργεί βιολογικά το αμπέλι του και ψάχνει σε όλη τη χώρα να βρει ανάλογο προϊόν για να συμπληρώνει όταν τα δικά του σταφύλια δεν επαρκούν. Φυσικά, τον κοροϊδεύουν οι συγχωριανοί του, αλλά δεν το βάζει κάτω επειδή "η βιολογική καλλιέργεια είναι πρώτ' απ' όλα ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ" όπως λέει. Φυσικά, το προϊόν του το διαθέτει κυρίως στο εξωτερικό.

..θυμάμαι ότι πριν ακόμα 25 χρόνια έφερνε από Τουρκία μια ειδική "μύγα" που καταπολεμά τον περονόσπορο..

Εμείς είμαστε δέσμιοι των εταιρειών (Μπάγιερ, κλπ) και των διανομέων τους. Απλό -και Εύκολο.

Διαγόρας ο Μήλιος είπε...

Γουάου. Ενδιαφέρουσα συζήτηση. Ζητώ συγγνώμη εκ των προτέρων για το σεντόνι.

@koyan

Χαίρομαι που είμαστε κιόλας δύο. Άλλος κανείς; Bλέπω κιόλας να πλησιάζει η ώρα να εκλέξουμε πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου μας.

Σε ζηλεύω που είσαι παντρεμένος με γυναίκα της οποίας ο τρόπος σκέψης είναι αρκετά κοντά στο δικό σου ώστε να είσαι σε θέση να λες πράγματα όπως "η δικιά μας άποψη είναι ότι..." (Αλήθεια, αυτό δεν θα έπρεπε να σημαίνει πως είμαστε κιόλας τρείς;)

Μου λες πως περιμένεις τις απαντήσεις μου, όμως, απ'όλα όσα είπες, το μόνο που έχει τη μορφή ερώτησης βρίσκεται σε παρενθέσεις και ρωτάει αν αποδέχομαι ή όχι ότι υπάρχουν τουλάχιστον κάποιοι ειλικρινείς βιοκαλλιεργητές. Φυσικά, η απάντησή μου είναι ΝΑΙ, πιστεύω πως η πλειοψηφία τους είναι ειλικρινείς. Χωρίς όμως να μπορώ να το αποδείξω, και χωρίς οι μηχανισμοί πιστοποίησης να αποτελούν (ούτε για αστείο, στην Ελλάδα,) αποδείξεις για κάτι τέτοιο.

Το "με κάθε μας πράξη στην ουσία ψηφίζουμε" δεν το καταλαβαίνω, μήπως εννοείς "με την κάθε μας αγορά στην ουσία ψηφίζουμε"; Το μόνο πρόβλημά που διακρίνω εδώ είναι πως στο δικό μου το βιβλίο ο καλός καταναλωτής είναι εκείνος που καταναλώνει όσο το δυνατόν λιγώτερο, αλλά αυτό έχει τη δυσάρεστη συνέπεια να ψηφίζει και λιγώτερο. Τα άλλα τα περί Γεωργίας και κυβέρνησης δεν τα κατάλαβα.

Με το περί εκπομπών διοξειδίου συμφωνώ απόλυτα, και γενικά αποφεύγω τα εισαγόμενα τρόφιμα όποτε μπορώ, είτε αυτά είναι βιολογικά είτε όχι. Εδώ βέβαια αρχίζει ο Ελιτισμός μου: θεωρώ πως πιό εύκολα θα κάνεις τον Έλληνα καταναλωτή να αποφύγει τα εισαγόμενα απευθυνόμενος στον εθνικισμό του, παρά μορφώνοντάς τον περί εξωτερικοτήτων (externalities.)

Το περί έλλειψης υπόνοιας ότι τα μη-βιολογικά έχουν περισσότερα φυτοφάρμακα κλπ δεν το κατάλαβα.

Τέλος πάντων, δεν υπάρχουν ήδη οργανώσεις καταναλωτών στην Ελλάδα; και δεν υπάρχει καμμία που να δραστηριοποιείται μέσω internet; αν όχι, τότε το έδαφος είναι πράγματι πρόσφορο.

@stefan

Κι όμως, επιμένω πως φταίει η φάρα. Ξέρεις γιατί δεν υπάρχει κόστος αποκομιδής απορριμάτων στην Ελλάδα και γιατί θα πάρει αιώνες μέχρι να θεσμοθετηθεί κάτι τέτοιο στη χώρα τούτη; γιατί με το που θα εμφανιζόταν ένας τέτοιος νόμος οι σαρακατσανέλληνες θα άρχιζαν να πετάνε τα σκουπίδια τους στους δρόμους και στα πάρκα αντί για τους σκουπιδοτενεκέδες, έτσι ώστε να γλιτώνουν το κόστος της αποκομιδής. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι ο Βορειοευρωπαίος είναι αρκετά νομοταγής ώστε να μαζεύει τα σκουπίδια του και να πληρώνει γι'αυτά δίνει την απάντηση στο ερώτημα που έθεσες περί φάρας. Εν πάσει περιπτώσει, το αν είναι στα γονίδια ή αν είναι στον πολιτισμό ή αν είναι στην παιδεία δεν αλλάζει το αποτέλεσμα: έτσι είναι η κατάσταση, και θα συνεχίσει να είναι έτσι για πολύ ακόμα.

Όσο για τα περί φόρου, είναι ουτοπικά, δεν υπάρχει περίπτωση να ενσωματωθούν οι εξωτερικότητες στις τιμές των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης κατά τη διάρκεια του παρόντος πολιτισμού. Κάτι τέτοιο θα είχε πολύ μεγάλο "πολιτικό κόστος" για την όποια κυβέρνηση θα το αποτολμούσε.

Μιά και αναφέρθηκα σε ουτοπία, δεν γνωρίζω αν έχεις υπόψιν σου την ουτοπία των βιολογικών προϊόντων: γενικά οι περιβαλλοντολόγοι δέχονται πως τα βιολογικά προϊόντα θα είναι πάντα αρκετά πιό ακριβά από τα μη-βιολογικά, και κατά συνέπεια προνόμιο των ευπόρων. Δέχονται επίσης πως αν όλες οι μη-βιολογικές καλλιέργειες του πλανήτη αντικαθίσταντο με βιολογικές, η παγκόσμια παραγωγή θα έπεφτε πολύ πιό χαμηλά από τις τρέχουσες ανάγκες σήτισης του πληθυσμού του πλανήτη. Ο μόνος τρόπος για να συντηρηθεί ο σημερινός πληθυσμός του πλανήτη αποκλειστικά με βιολογικές καλλιέργειες είναι με την παράλληλη δραστική μείωση της κατανάλωσης κρέατος, καθώς για την παραγωγή ενός κιλού κρέατος καταναλώνονται περί τα εκατό κιλά γεωργικού προϊόντος. Άντε να πεις στον κοσμάκη να τρώει κρέας μιά φορά το μήνα: θα σε φάνε ζωντανό. Και μην μου πεις πως καλό θα του έκανε του κοσμάκη να έτρωγε κρέας μιά φορά το μήνα, το ξέρω πολύ καλά, αλλά ο κοσμάκης δεν το ξέρει, και δεν θέλει να το ακούσει καν.

Εν πάσει περιπτώσει, η παρούσα συζήτηση ξεκίνησε από τα φυτοφάρμακα. Σε αυτά αναφέρεται στο μεγαλύτερο μέρος του το κείμενο της Μαρίας. Η βιολογική γεωργία δεν είναι η μόνη λύση για την άρση του παραλογισμού των φυτοφαρμάκων. Η συμβατική γεωργία κάνει κατάχρηση των φυτοφαρμάκων γιατί σκοπός της είναι όχι μόνο η μεγιστοποίηση της εσοδείας αλλά και η παντελής εξαφάνιση των εντόμων από το εμπόρευμα που καταλήγει στα ράφια των Σούπερ Μάρκετ, έτσι ώστε να μην τύχει και δει καμιά μελίγκρα το ζώον ο καταναλωτής και σιχαθεί. Και πάλι, δηλαδή, το θεμελιώδες πρόβλημα είναι η νοοτροπία του καταναλωτή. Γκρρρ!

spallantzas είπε...

@διαγόρας

Οι προβληματισμοί σου είναι αποδεκτοί. Ξεχωρίζω αυτό που λες για τα φυτοφάρμακα. Ας παράξουμε περισσότερα συμβατικά γεωργικά προϊόντα με λιγότερα (έστω) φυτοφάρμακα κι ας μιλήσουμε παράλληλα για βιολογικά.

Συμφωνώ επίσης ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε όλη τη γεωργία σε βιολογική. Είναι το ίδιο σαν να λέμε να καταργήσουμε (σήμερα) το πετρέλαιο και τον άνθρακα στην ενέργεια. Μπορούμε όμως να τα περιορίσουμε και να υποστηρίξουμε τους εναλλακτικούς τρόπους μέχρι εκεί που μας "παίρνει". Και αυτό μπορεί (ειδικά για την Ελλάδα) να έχει και ευεργετικές (κύρια οικονομικές) συνέπειες για τη γεωργία και τους ανθρώπους της.
Εξηγούμαι. Η περιοχή μου είναι περιοχή παραγωγής εσπεριδοειδών (σχεδόν η μισή παραγωγή της Ελλάδας). Το άγχος της μεγάλης παραγωγής έχει καταστρέψει τον υδροφόρο ορίζοντα (υφαλμύρωση) ενώ τα νιτρικά είναι πλέον κάτι αποδεκτό. Το κωμικοτραγικό όμως είναι πως σχεδόν η μισή παραγωγή δεν απορροφάται απο την αγορά και καταλήγει στις χωματερές. υπάρχουν δε και καλλιεργητές που το προτιμούν αυτό (μέχρι σήμερα, γιατί το "παραμυθι" τελειώνει οσονούπω) μια και πετυχαίνουν καλύτερη τιμή από ότι να τα πουλήσουν σε εμπόρους.
Ρωτάω τώρα πολύ απλοϊκά. Θα μας ωφελούσε η όχι, μετατρέποντας την καλλιέργεια του πορτοκαλιού σε βιολογική , μειώνοντας εκ των πραγμάτων την παραγωγή να πετυχαίνουμε και καλύτερη τιμή, αλλά και ένα προϊόν που θα ήταν πιο αποδεκτό και περιβαλλοντικά φιλικό και με τέτοιες προδιαγραφές περιζήτητο στο εξωτερικό?

Δεν ξέρω γιατί θεωρείς τον φόρο ουτοπία. Οι πράσινοι φόροι θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να είναι στην ημερήσια διάταξη τις επόμενες δεκαετίες, αν θέλουμε να προλάβουμε την καταστροφή. Προτιμώ έναν πράσινο φόρο στο πορτοκάλι, παρά στα τσιγάρα μου (λέμε τώρα)Το πρόβλημα δεν έγκειται στην επιβολή τους, αλλά στην εξασφάλιση ότι θα ανταποδίδουν για το σκοπό που εισπράχθηκαν. Πράγμα που για παράδειγμα ούτε στα τσιγάρα γίνεται.

Μαύρος Γάτος είπε...

Ποιός από εμάς δεν έχει ακούσει ιστορίες για υπόλοιπα από σούπερ μάρκετ που βαφτίζονται και πουλιούνται σεν 'βιολογικά";

Τα δηλητήρια που αναφέρει η ΜΑρία κυκλοφορούν στο αίμα μας...

δεν ξέρω αν είν αι εφικτό να τα αποφύγουμε. Παλιά στο σχολείο μάς έλεγαν να τρώμε τα φρούτα με τη φλούδα γιατί εκεί είναι όλες οι βιταμίνες. Τεράστια κοτσάνα, εκεί είναι και όλα τα δηλητήρια. Το μενού περιλαμβάνει μήλα αλειμμένα με εκκρίμματα εντόμων για αν γυαλίζουν, λαχανικά ραντισμένα με φονικά χημικά για να ωριμάσουν, και η ραδιενέργεια του Τσερνόμμπιλ τί απέγινε; Τη θυμάται κανείς; Θυμάστε μήπως τί χρόνο ημιζωής έχει το καίσιο και το στρόντιο, για να μη μιλήσουμε για άλλα ισότοπα...

Είναι τόσο εφιαλτικό που καταντά απίστευτο. Γι αυτό και κανενός το αυτί δεν ιδρώνει. Ποιός πολιτικός θα συγκινηθεί από το εξαιρετικό γράμμα της Μαρίας; Και θα κάνει Τι;;;;;;;

Ανώνυμος είπε...

@ Διαγόρας:

Σε ζηλεύω που είσαι παντρεμένος με γυναίκα της οποίας ο τρόπος σκέψης είναι αρκετά κοντά στο δικό σου ώστε να είσαι σε θέση να λες πράγματα όπως "η δικιά μας άποψη είναι ότι..." (Αλήθεια, αυτό δεν θα έπρεπε να σημαίνει πως είμαστε κιόλας τρείς;)

Είμαστε πράγματι τρεις.

μήπως εννοείς "με την κάθε μας αγορά στην ουσία ψηφίζουμε";
Ναι, αυτό εννοώ.

"Το μόνο πρόβλημά που διακρίνω εδώ είναι πως στο δικό μου το βιβλίο ο καλός καταναλωτής είναι εκείνος που καταναλώνει όσο το δυνατόν λιγώτερο, αλλά αυτό έχει τη δυσάρεστη συνέπεια να ψηφίζει και λιγώτερο."
Και σε αυτό συμφωνούμε, αλλά δεν μπορείς να μειώσεις την ποσότητα των τροφίμων που αγοράζεις (αν δεν αγοράζεις παράλογα βέβαια). Έτσι στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει σχέση η μείωση της κατανάλωσης. (Εκτός βέβαια αν παράγεις δικά σου, το οποίο ισχύει για εμένα, αλλά όχι για εσάς τους διαμένοντες στο άστυ).

"Τα άλλα τα περί Γεωργίας και κυβέρνησης δεν τα κατάλαβα."
Ήταν αποτυχημένη (προφανώς) προσπάθεια αστεϊσμού:
Αγοράζοντας βιολογικά προϊόντα, δηλώνω την προτίμησή μου σε αυτό το είδος της γεωργίας/κτηνοτροφίας. "Ψηφίζω" να έχουμε περισσότερη τέτοια γεωργία. Αλλά βέβαια, "δεν βγαίνει κυβέρνηση αυτό που ψηφίζω": αυτό που ψηφίζω δεν γίνεται πραγματικότητα.

"Με το περί εκπομπών διοξειδίου συμφωνώ απόλυτα, και γενικά αποφεύγω τα εισαγόμενα τρόφιμα όποτε μπορώ, είτε αυτά είναι βιολογικά είτε όχι. Εδώ βέβαια αρχίζει ο Ελιτισμός μου: θεωρώ πως πιό εύκολα θα κάνεις τον Έλληνα καταναλωτή να αποφύγει τα εισαγόμενα απευθυνόμενος στον εθνικισμό του, παρά μορφώνοντάς τον περί εξωτερικοτήτων (externalities.)"

Αυτό αυτή τη στιγμή είναι εκτός της συζήτησης για την εμπιστοσύνη στα βιολογικά.


Το περί έλλειψης υπόνοιας ότι τα μη-βιολογικά έχουν περισσότερα φυτοφάρμακα κλπ δεν το κατάλαβα.
Το ξαναλέω, ελπίζω καλύτερα: Τα προϊόντα που αγοράζω ως βιολογικά, ακόμα και να μήν είναι πράγματι βιολογικά και να με έχουν κοροϊδέψει, δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει ότι είναι χειρότερα από τα "μή βιολογικά". Άρα αγοράζοντας βιολογικά προϊόντα μπορεί να έχω μόνο βελτίωση (της διατροφής μου και της επιββάρυνσης στην καλλιέργεια) και όχι χειροτέρευση.
(Αυτό που λένε στις φυσικές επιστήμες pareto efficiency): http://en.wikipedia.org/wiki/Pareto_efficiency


Δεν γνωρίζω αν υπάρχουν ήδη ενώσεις καταναλωτών.

Διαγόρας ο Μήλιος είπε...

@stefan

Αυτό τον παραλογισμό με τις χωματερές ποτέ δεν τον κατάλαβα. Απ'την άλλη μεριά, δεν ασχολήθηκα ποτέ επισταμένως με το θέμα, για να μάθω όλες τις πτυχές του και να βγάλω νόημα. Καταλαβαίνω τη λύση που περιγράφεις, stefan, και ορθή μου φαίνεται, αλλά δεν μπορώ να πω πως κατέχω το θέμα ώστε να πάρω θέση. Φαντάζομαι πως ο παραλογισμός που επικρατεί οφείλεται σε πολιτικό μυωπισμό και πολιτική μικροψυχία. Δυστυχώς, αυτές οι παθήσεις των πολιτικών τείνουν να είναι ιάσιμες μόνο όταν τα προβλήματα συνοδεύονται με πολιτικό κόστος, αλλά ως γνωστόν πολιτικό κόστος δεν υπάρχει αν δεν ασχοληθούν τα ΜΜΕ, και τα ΜΜΕ συνήθως βρίσκουν πιό προσοδοφόρα την προβολή "ρηάλιτι σόου" (sic). Ο μόνος άλλος δρόμος που γνωρίζω είναι η νομική οδός, δηλαδή το υποθετικό σενάριο στο οποίο κάποιος θα κατόρθωνε να καταγγείλει την Ελλάδα στο Συμβούλιο της Ευρώπης για κάτι σχετικό με όλο αυτό τον παραλογισμό, όπως π.χ. για κακή διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Γιά κάτι τέτοιο όμως θα ήταν αναγκαία μία Μη.ΚΥ.Ο. με αντικείμενο όχι απλά την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του καταναλωτή, αλλά τον διαρκή και αμείλικτο νομικό πόλεμο εναντίον του ελληνικού κράτους με μοχλό πίεσης την ευρωπαϊκή νομοθεσία. (Εξωραϊστικός Σύλλογος Πάσης Ελλάδος, κατά κάποιον τρόπο.) Αυτό είναι ένα άλλο όραμά μου, δυστυχώς όμως δεν μπορώ να συνεισφέρω σε αυτό γιατί ούτε νομικός είμαι, ούτε ειδικός σε κανένα σχετικό θέμα είμαι. Τουλάχιστον στην ιδέα της Μη.ΚΥ.Ο. καταναλωτών μπορώ να συνεισφέρω με την ιδιότητά μου ως καταναλωτής.

Τους πράσινους φόρους τους θεωρώ ουτοπία με τη διευκρίνηση, αν πρόσεξες, "κατά τη διάρκεια του παρόντος πολιτισμού". Ο "λαός", βλέπεις, (όχι μόνο εδώ αλλά και σε ανεπτυγμένες χώρες) αντιδρά αρνητικά σε κάθε αύξηση τιμών σε βασικά είδη κατανάλωσης όπως τα τρόφιμα, πράγμα που έχει σοβαρότατο αρνητικό αντίκτυπο στις κυβερνήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους προσπαθούν να νανουρίσουν το λαό λέγοντάς του ψέματα και να τον κρατήσουν ευχαριστημένο, και μαγειρεύοντας τους αριθμούς, έτσι ώστε οι τιμές να "φαίνονται" χαμηλές, ενώ βέβαια το τίμημα θα το πληρώσουν τα παιδιά μας με τόκο δεκαπέντε χιλιάδες τοις εκατό.

Για να δικαιολογήσουν οι πολιτικοί την εισαγωγή πράσινων φόρων θα πρέπει πρώτα το έδαφος να είναι πρόσφορο, δηλαδή ο λαός να έχει πρώτα νιώσει στο πετσί του τις συνέπειες της έλλειψής τους, έτσι ώστε να δεχθεί την επιβολή τους ως αναπόφευκτη. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να γίνουν κατακλυσμικές καταστροφές, και να αλλάξει άρδην η νοοτροπία του λαού, πράγμα που ουσιαστικά μεταφράζεται σε μετάβαση σε έναν άλλο, μετα-αποκαλυπτικό πολιτισμό, αρκετά διαφορετικό από αυτό στον οποίο ζούμε σήμερα.

Για να το πω με άλλα λόγια, το λάθος στο συλλογισμό σου βρίσκεται στη φράση "αν θέλουμε να προλάβουμε την καταστροφή": η καπιταλιστική κοινωνία ΔΕΝ είναι δομημένη έτσι ώστε να μπορεί να προβλέπει και να προλαμβάνει καταστροφές, το μόνο που ξέρει να κάνει είναι να προσαρμόζεται σε αυτές, αν μπορεί. Οι κερδοσκόποι δε, ονομάζουν τέτοιες μεταβατικές περιόδους προσαρμογής "καιρούς μεγάλων ευκαιριών". Τα σκουλήκια.

Έτσι κι αλλιώς, δεν υπάρχει ανάγκη να κάνουμε εμείς συζήτηση για πράσινους φόρους: η υπόλοιπη Ευρώπη θα συνειδητοποιήσει πως ήλθε η ώρα τους πολύ πριν το συνειδητοποιήσουμε εμείς εδώ, και θα μας επιβάλλει να τους υιοθετήσουμε είτε το θέλουμε είτε όχι, οπότε τα πράγματα θα συμβούν λίγο-πολύ αυτομάτως σε αυτή την κατεύθυνση. Το ζήτημα είναι τι κάνουμε σε θέματα στα οποία η Ευρώπη δεν έχει να μας επιβάλλει κάτι, ή σε θέματα στα οποία η Ευρώπη μπορεί μεν να βοηθήσει, αλλά πρέπει κάποιοι από εμάς να ξεκινήσουν τις διαδικασίες πρώτα. (Συν Ευρώπη και χείρα κίνει.)

@koyan

Ωχ, με έστειλες αδιάβαστο με το pareto efficiency. Τέλος πάντων, απ'οτι βλέπω υπάρχουν πολλές οργανώσεις καταναλωτών στην Ελλάδα, και κάποιες από αυτές έχουν και δικτυακή παρουσία.

http://www.ekpizo.gr/
http://www.synigoroskatanaloti.gr/
http://www.ekato.org/
http://www.inka.gr/
http://www.kepka.org/
http://www.biozo.org/

Υπάρχουν βέβαια πολλές τοπικές ενώσεις, καθώς και μία Μοτοσυκλετιστική ένωση καταναλωτών (γουάου):
http://www.motek.gr/

Και τέλος ένα blog με κατάλογο:
http://pointgreece.blogspot.com/2006/12/blog-post_08.html
(ως μπόνους το άρθρο "Κίνηση Πολιτών ζητά την επαναφορά της θανατικής ποινής")

spallantzas είπε...

@διαγόρα

Εγω σε όλα αυτά που γράφεις απλά προσθέτω ότι πρέπει να βρούμε τρόπους να ξεφύγουμε από τη λογική του "ότι φάμε, ότι πιούμε και ότι αρπάξει ο κ..... μας". Να αφήνουμε δηλαδή τη λύση του κάθε προβλήματος στο αύριο. Δεν υπάρχει πλέον αύριο