" Καραμανλής ή ....". η Πολιτική του φούρνου μικροκυμάτων. (Προεκλογικό Τεφτέρι 10.9.07)

Ολοκληρώθηκε το Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη η πολιτική αντιπαράθεση ουσίας (όσο ουσία επιτρέπει ο πολιτικός χρόνος) των αρχηγών των κομμάτων. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η προεκλογική περίοδος δεν θάχει "ψωμί" ακόμη, μην περιμένετε από εδώ και πέρα πολιτικό διάλογο (αν είχαμε και καθόλου σ' αυτές τις εκλογές!), παρά μόνο συνθήματα.

Τι ακούσαμε στις συνεντεύξεις και τις ομιλίες της ΔΕΘ? Περιέργως όλοι κινήθηκαν (με μοναδική εξαίρεση τον Παπανδρέου που παρουσίασε το κυβερνητικό πρόγραμμα περισσότερο) στο "μετά". Την μπανανόφλουδα που πέταξε ο Καραμανλής στο "debate" την πάτησαν όλοι οι "μικροί" ανεξαίρετα. Και πως να μην την πατήσουν, όταν τέτοια διλήμματα είναι για αυτούς θέμα επιβίωσης. Ακόμη και το ΚΚΕ που δεν κινδυνεύει θεωρητικά, μίλησε μεν για τον "αδύναμο δικομματισμό", αλλά στην ουσία (εδώ και καιρό) σιγοντάρει την επικράτηση της ΝΔ. Εντάξει "σύντροφοι" μην κουράζεστε άλλο, μας πείσατε. Για σας είναι προτιμότερη μια κυβέρνηση Δεξιάς, γιατί τα αντιλαϊκά μέτρα της συσπειρώνουν γύρω σας περισσότερους εργαζόμενους και λαϊκά στρώματα.

Αλλά και οι Αλαβάνος και Καρατζαφέρης μπήκαν στον κόπο να δικαιολογήσουν τη στάση τους μετεκλογικά. Μην κοροϊδευόμαστε . Ποιος πολιτικός θα άφηνε προεκλογικά να φανεί ότι είναι διατεθειμένος να συνεργαστεί με άλλο κόμμα, όταν μάλιστα τα ποσοστά του είναι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας? Και ποιος όμως τους πιστεύει ότι μετεκλογικά δεν θα μετρήσουν αλλιώς τα πράγματα?

Το θέμα είναι να αξιολογήσουμε αυτή καθ' αυτή την σκοπιμότητα του διλήμματος που έθεσε ο Καραμανλής περί ακυβερνησίας, και γιατί η απάντηση σε αυτό το δίλημμα πρέπει να είναι ισχυρή αυτοδυναμία των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου.

Η στρατηγική της ΝΔ σε αυτές τις εκλογές εξπρές δεν άλλαξε από τον αρχικό της σχεδιασμό, παρά την αναπάντεχη καταστροφή των πυρκαγιών. Το πλάνο έλεγε "παρουσιάζουμε το έργο μας 3,5 χρόνων, υποσχόμαστε ξανά όσα δεν κάναμε, βαφτίζουμε το πρόγραμμα μας του 2004 πρόγραμμα 8ετίας και βάζουμε το δίλημμα "μπροστά ή επιστροφή στο παρελθόν". Τις τελευταίες ημέρες , επειδή φαίνεται τα νούμερα δεν βγαίνουν, προστέθηκε σε όλα αυτά και το δίλημμα "η εμείς ή το χάος" , κατά το "Καραμανλής η τανκς" του '74.

Η ΝΔ φαίνεται να πέφτει μόνη της στην παγίδα που έστησε στους υπόλοιπους. Το "ξαναζεσταμένο φαγητό" που σερβίρει αποδεικνύει σαφέστατα δύο πράγματα. Πρώτον ότι δεν πείθει πλέον ούτε τους ψηφοφόρους της με την πολιτική της και δεύτερον ότι - όπως έχω γράψει πάμπολλες φορές - το μεταπολιτευτικό σκηνικό βρίσκεται μέρες πριν το οριστικό του τέλος. Είναι πλέον ηλίου φαεινότερο, ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της ερχόμενης Κυριακής, τίποτα δεν θα είναι ίδιο στην πολιτική σκηνή της χώρας μετά την 16η Σεπτεμβρίου. Το δίλημμα Καραμανλή δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τελευταίος ρόγχος του καταρρέοντος μεταπολιτευτικού μοντέλου.

Αυτή η διαπίστωση δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι ,σαν σκεπτόμενοι πολίτες, για την κατάρρευση και να μην σκεπτόμαστε και πράττουμε από τώρα για την επόμενη μέρα. Και εξηγούμαι :

• Σε όλη την παγκόσμια πολιτική ιστορία έχει αποδειχτεί ότι σε περιπτώσεις πολιτικής αστάθειας κάθε είδους , τα πολιτικά δρώμενα επηρεάζονται πιο έντονα από εξωθεσμικούς παράγοντες (μεγάλα συμφέροντα, ΜΜΕ κλπ). Και η εξωθεσμική αυτή παρέμβαση οδηγεί σχεδόν πάντοτε σε πολιτικές σε βάρος των πολιτών και της δημοκρατίας. Θα θυμίσω την πιο πρόσφατη ελληνική περίπτωση της πολιτικής κρίσης του '89 που είχε σαν βασικότερο αποτέλεσμα την σημερινή εικόνα ασυδοσίας και εξαρτήσεων μεταξύ ιδιωτικών (μη αδειοδοτημένων ακόμη) τηλεοπτικών σταθμών και εξουσίας.
  
• Είναι μαθηματικά βέβαιο ότι (βάσει εκλογικού συστήματος) η επόμενη μονοκομματική κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου θα έχει ισχνότατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, πιθανόν μιας ή δυο εδρών και επομένως θα είναι και αυτή επιρρεπής σε πιέσεις εξωθεσμικών παραγόντων. Γιατί , ας μην κρυβόμαστε, όλοι έχουν φροντίσει να έχουν τους "ανθρώπους " τους κυρίως στα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας και να προσπαθούν να ελέγξουν πολιτικές προς τα συμφέροντα τους.
  
• Με βάση τα παραπάνω η αυτοδυναμία από μόνη της δεν είναι πλέον ικανή και αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσει η χώρα και η κοινωνία μπροστά. Αλλά ούτε και μια μετεκλογική "συνεργασία για την συνεργασία", ως μέσο επιβίωσης στην ουσία, μπορεί να έχει την απαιτούμενη "ασυλία" για να προχωρήσει σε επίλυση σημαντικών προβλημάτων όπως η αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης , το ασφαλιστικό και η ανεργία, η εθνική ανασυγκρότηση, η προστασία του περιβάλλοντος κλπ. Είναι πλέον μονόδρομος μια ευρύτατη κοινωνική συμμαχία με επίκεντρο τον ενεργό πολίτη , μια κοινωνική συμμαχία που ξεπερνάει τα πολιτικά και κομματικά σχήματα , που αναδεικνύει την κοινωνία των πολιτών , που εμπιστεύεται τον άνθρωπο και τα νέα οράματα του.
• Μια τέτοια ευρεία κοινωνική συμμαχία δεν μπορεί φυσικά να προκύψει με τις ξαναζεσταμένες συνταγές του Καραμανλή. Η ΝΔ και οι υποστηριχτές της παραμένουν δέσμιοι πολιτικών πρακτικών του προηγούμενου αιώνα και η ευκαιρία που τους δόθηκε να αποδείξουν ότι "εκσυγχρονίστηκαν" απέδειξε πανηγυρικά την ανικανότητα τους και την ανυπαρξία νέων ιδεών.
• Μια τέτοια κοινωνική συμμαχία δεν δείχνει δυστυχώς να μπορεί να προκύψει ούτε από την Αριστερά, που εξακολουθεί να πνίγεται στα αδιέξοδα της πτώσης του "υπαρκτού σοσιαλισμού" και της "περιθωριολαγνείας" του μονοψήφιου ποσοστού.
  
• Μια τέτοια κοινωνική συμμαχία αντιμετωπίζει αντιστάσεις και στο χώρο του ΠΑΣΟΚ , από αυτούς που μένουν προσκολλημένοι στη συνθηματολογία του '74 και του '81 , αλλά και από αυτούς που βλέπουν την πολιτική σαν καρέκλα και "business as usual"και τους ενδιαφέρει μόνο να την ξαναγραπώσουν!

Σε αυτό το αλλόκοτο πολιτικό σκηνικό που έχει φτάσει στα όρια του, υπάρχει η φωνή του Γιώργου Παπανδρέου που ταράζει τα νερά και αφήνει ελπίδα και προοπτική. Και η αποστροφή του "δεν είμαι στην πολιτική για την καρέκλα αλλά για τη χώρα" ήταν αυτή που ξεχώρισε το Σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ. Για όσους ξέρουν τον Γιώργο Παπανδρέου, γνωρίζουν ότι το εννοεί, όσο κι αν φαίνεται σαν επικοινωνιακή ατάκα. Για όσους παρακολουθούν συστηματικά τις ομιλίες του Γιώργου και τη "γλώσσα του σώματος του" ξέρουν να ξεχωρίζουν πότε εννοεί αυτά που λέει και πότε (όχι συχνά) κάνει αγγαρεία χάριν των επικοινωνιολόγων. Ε λοιπόν ο Γιώργος το εννοεί αυτό που λέει , το εννοούσε πάντοτε μέχρι σήμερα , το εννοεί σε όλα τα κείμενα του από τότε που μπήκε στην πολιτική. Θα το εννοεί και πάντοτε όσο θα παραμένει στο προσκήνιο. Γιαυτό και σήμερα αποτελεί τον "εφιάλτη" του καταρρέοντος συστήματος αλλά και την μόνη ελπίδα της ελληνικής κοινωνίας για ανατροπές και πρόοδο.

Και για να προλάβω κριτικές του τύπου "μα τι λες τώρα? πάλι εθνοσωτήρες ψάχνουμε?" . Όχι βέβαια. Η διαπίστωση μου βασίζεται στη βασική αρχή που έχω επαναδιατυπώσει , ότι οι πολιτικοί μας ηγέτες είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας. Ο Παπανδρέου λοιπόν είναι η πολιτική έκφραση των σκεπτόμενων ενεργών πολιτών , είναι η φωνή της κοινωνίας των πολιτών που σιγά αλλά σταθερά μεγεθύνεται και συγκροτείται και στην Ελλάδα και τα επόμενα χρόνια θα είναι έτσι κι αλλιώς ο βασικός μοχλός των κοινωνικών αλλαγών. Αλλαγών σε όλα τα επίπεδα , από τα κόμματα και το συνδικαλισμό μέχρι το κράτος, την αυτοδιοίκηση και την επιχειρηματικότητα. Μιας κοινωνίας των πολιτών που θα ξεπεράσει φαντάσματα του "αριστερά -δεξιά" , που θα επαναπροσδιορίσει την πρόοδο στην πολιτική διεργασία με κύρια κατεύθυνση μια πράσινη πολιτική, μια πολιτική για βιώσιμη ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον.

Αυτή η πρώιμη ελληνική κοινωνία των πολιτών πρέπει να εκφραστεί και εκλογικά τώρα , ώστε να δώσει μια ευκαιρία επιτάχυνσης στην έτσι κι αλλιώς δρομολογημένη ανατροπή. Η βασική επιλογή (αλλά όχι απαραίτητα η μοναδική) είναι να εκφραστεί μέσα από το κόμμα του οποίου ηγείται σήμερα ο Παπανδρέου. Άλλες προοδευτικές επιλογές μπορούν να συμβάλλουν κι αυτές στην ίδια κατεύθυνση.

Αυτό που πρέπει να γίνει ξεκάθαρο με την ψήφο των προοδευτικών πολιτών είναι πως η ψήφος τους δεν είναι ψήφος στήριξης ενός νεκρού πολιτικού συστήματος, ούτε απλά ψήφος διαμαρτυρίας για τα αδιέξοδα. Είναι ψήφος απολύτως στοχευμένη (και πολιτικά και προσωπικά) και θα μεταλλαχθεί μετεκλογικά σε απαίτηση για συμμετοχή και δράση. Είναι επομένως ψήφος που απαιτεί μετεκλογικά μια προοδευτική κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας, πέρα από μουχλιασμένα κομματικά στεγανά με μοχλό τη συμμετοχή του πολίτη.

Το δίλημμα λοιπόν δεν είναι "Καραμανλής ή χάος" . Το δίλημμα είναι "το χάος του Καραμανλή και της μεταπολίτευσης ή ισχυρή προοδευτική κοινωνική πλειοψηφία για νέα πραγματική αλλαγή και δίκαιη κοινωνία".

Η απάντηση σε αυτό το δίλημμα είναι στοχευμένη προοδευτική ψήφος και σε πολιτικές και σε πρόσωπα. Η επόμενη μέρα θα αποδείξει την ορθότητα της επιλογής.