Η Λαϊκή Αγορά ή αλλιώς το παζάρι της πόλης, είναι μια παράδοση χιλιάδων ετών σε κάθε γωνιά της γης. Μια η δυο φορές την εβδομάδα οι ντόπιοι παραγωγοί και μικροέμποροι μιας τοπικής κοινωνίας συγκεντρώνονται και πουλούν την "πραμάτεια" τους στους συντοπίτες τους και τους περαστικούς σε ελκυστικές τιμές και καλή ποιότητα. Το παζάρι δεν ήταν όμως απλά μια εμπορική δραστηριότητα. Είναι και ένας τόπος συνάθροισης και συνάντησης των κατοίκων μιας τοπικής κοινωνίας, κύρια των λαϊκών στρωμάτων, είναι η λεγόμενη στην καθομιλουμένη "πιάτσα" όπου όλα μαθαίνονται και ζυμώνονται. Θυμάμαι κάθε φορά την προεκλογική περίοδο υποψήφιους βουλευτές και δήμαρχους να μοιράζουν φυλλάδια στις λαϊκές. Βλέπουμε κάθε μέρα στα παράθυρα τον "σφυγμό της αγοράς" μέσα από ρεπορτάζ στις λαϊκές αγορές. Θυμάμαι βέβαια και χαριτωμένα στιγμιότυπα με τον Κουλούρη και τα ...αγγούρια!
Η Λαϊκή Αγορά είναι λοιπόν ένα βασικό στοιχείο της ταυτότητας μιας πόλης και μιας τοπικής κοινωνίας. Ακόμη και σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, οι λαϊκές αγορές δίνουν ένα διαφορετικό χρώμα στις γειτονιές, σπάζοντας λίγο τη μονοτονία της ανωνυμίας μέσα στο πλήθος. Ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους και τους συνταξιούχους αποτελούν ένα κομμάτι της βδομαδιάτικης βόλτας τους.
Στα συχνά μου ταξίδια στο εξωτερικό - κύρια στην Κεντρική Ευρώπη - έχω διαπιστώσει ότι το "παζάρι" δεν είναι αποκλειστικότητα πια, όπως πολλοί πιστεύουν, της Ανατολής αλλά εμφανίζεται πλέον όλο και περισσότερο και σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Με μια σημαντική διαφορά : συνήθως οι χώροι χωροθέτησης του παζαριού, αν και σχεδόν πάντοτε βρίσκονται στο κέντρο, δεν εμποδίζουν σε καμιά περίπτωση της λειτουργία της πόλης. Αυτό αποδεικνύει πρώτα και κύρια ότι το ζήτημα έχει μελετηθεί διεξοδικά και δεύτερον ότι υπάρχει μια συγκεκριμένη γενικότερη φιλοσοφία για την αστική αγορά που λέει ότι "για ψώνια πάω ή με τα πόδια , ή με ποδήλατο ή με μαζικά μέσα μεταφοράς". Αλλά και αν ακόμη στην χειρότερη περίπτωση υπάρχει η αναγκαιότητα μετακίνησης με ΙΧ, τότε υπάρχει και μέριμνα ελεγχόμενης στάθμευσης, κύρια σε υπόγεια γκαράζ, που δεν εμποδίζει την κυκλοφορία.
Με απλά λόγια η χωροθέτηση μιας δραστηριότητας στο κέντρο της πόλης που δημιουργεί συγκέντρωση μεγάλου πλήθους πολιτών, μελετάται σωστά και διεξοδικά και στόχο έχει να δώσει ζωή στην πόλη και να προσελκύσει επισκέπτες και όχι να οδηγήσει την πόλη σε έμφραγμα.
Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο του Ναυπλίου αποφάσισε τη μεταφορά της βασικής λαϊκής αγοράς του Σαββάτου, από τη θέση που βρίσκεται εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, στην παραλιακή ζώνη, σε ένα χώρο που υποτίθεται ότι έχει αναπλαστεί με εκατομμύρια ευρώ για να αποτελέσει πάρκο πρασίνου και αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Η αιτιολόγηση εκ μέρους της Δημοτικής Αρχής αυτής της απόφασης μοιάζει κατά το ήμισυ σωστή. Η λαϊκή αγορά σχεδόν πάνω στον σημαντικότερο κυκλοφοριακό κόμβο της πόλης, δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην κυκλοφορία κυρίως το καλοκαίρι με την αύξηση των επισκεπτών. Η ανεξέλεγκτη παράνομη στάθμευση τόσο των παραγωγών όσο και των επισκεπτών, η αδυναμία της αστυνομίας να ελέγξει αυτή την κατάσταση, η ραγδαία αύξηση των "επισκεπτών του Σαββατοκύριακου", η παντελής έλλειψη πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων έχει κάνει την κατάσταση αφόρητη.
Όμως η βιασύνη της Δημοτικής Αρχής να πάρει μια απόφαση να μεταφέρει τη λαϊκή αγορά σε άλλο συγκεκριμένο ελεύθερο χώρο, που έχει δεσμευτεί για άλλες χρήσεις, που μεταξύ άλλων είναι και η ελεύθερη στάθμευση των επισκεπτών της πόλης, δείχνει περίτρανα ότι ...η δουλειά είναι του ποδαριού. Κανείς δεν μπήκε στον κόπο να μελετήσει ορισμένα πράγματα, κανείς δεν σκέφτηκε να αναθέσει σε μελετητή μια έρευνα αγοράς με βάση τα νέα χαρακτηριστικά οικιστικής, αλλά και γενικότερης, ανάπτυξης της πόλης, κανείς δεν προβληματίστηκε λίγο ότι το να αλλάζεις βασικές λειτουργίες μιας πόλης δεν μπορεί να γίνεται μεμονωμένα και αυθαίρετα. Οι ισχυρισμοί ότι δήθεν "η κυκλοφοριακή μελέτη για την αλλαγή της κυκλοφορίας στο κέντρο της πόλης από μόνη της επιβάλλει την μεταφορά της λαϊκής" δεν αποτελούν φυσικά σε καμιά περίπτωση ισχυρό και πειστικό άλλοθι.
Δεν είμαι εγώ αυτός που θα πει ότι η θέση που επιλέχτηκε είναι η ενδεδειγμένη η όχι. Μπορεί και να είναι. Θα περίμενα όμως από μια υπεύθυνη Δημοτική Αρχή να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, ύστερα από συστηματική μελέτη από ειδικούς και στα πλαίσια ενός γενικότερου σχεδίου αλλαγής λειτουργίας της πόλης, ενός σχεδίου που θα έδινε νέα ώθηση στη ζωή της πόλης συνολικότερα. Θα περίμενα να δω ένα σχέδιο ποδηλατοδρόμων που να οδηγούν ακτινωτά από όλες τις κοντινές γειτονιές στην αγορά. Θα περίμενα το σχεδιασμό μιας ευκίνητης αστικής συγκοινωνίας που θα έφερνε και τους κατοίκους των τοπικών διαμερισμάτων στο κέντρο. Θα περίμενα περιορισμούς στην κίνηση των ΙΧ και ελεγχόμενη στάθμευση στο κέντρο.
Θα περίμενα ακόμη και παρεμβάσεις σε αυτή καθ΄ αυτή τη μορφή της λαϊκής αγοράς, ώστε να δίνει π.χ. έμφαση στα ντόπια και τα βιολογικά προϊόντα, να έχει μια ομοιομορφία στους πάγκους, που θα μπορούσαν να δίνονται και από τον Δήμο. Θα περίμενα περισσότερες και αυστηρότερες προδιαγραφές για τη λειτουργία του κάθε μικροπωλητή στο παζάρι, έτσι ώστε να μην προκαλούνται οι καταστηματάρχες της πόλης, οι οποίοι δεν διάγουν και τις καλύτερες των ημερών τους! Θα περίμενα περιβαλλοντική ευαισθησία για τον περιορισμό των απορριμμάτων και της πλαστικής σακούλας στο παζάρι.
Θα περίμενα ακόμη, κάτι που θα αποτελούσε και την πλέον ενδεδειγμένη λύση, το σχεδιασμό μιας μόνιμης στεγασμένης αγοράς με σύγχρονες προδιαγραφές λειτουργίας με έμφαση στο περιβάλλον. Και έχουμε τέτοια παραδείγματα και στην Ελλάδα. Ακόμη και το Αργος δίπλα μας έχει μόνιμο χώρο παζαριού, αν και εκεί απαιτούνται παρεμβάσεις στην κυκλοφορία ώστε να λειτουργήσει καλύτερα.
Θα θυμήσω σε όσους συμπολίτες μου τα έχουν λησμονήσει, ότι πολλά από τα παραπάνω αποτελούσαν προεκλογικές δεσμεύσεις της παρούσας δημοτικής αρχής, αλλά έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες. Και σήμερα έρχεται με μια απόφαση στο πόδι, να αποδείξει για μια ακόμη φορά την ανικανότητα και την ανεπάρκεια της να σχεδιάζει ορθολογικά για αυτή την πόλη το παραμικρό! Δυστυχώς τα παραδείγματα είναι πολλά τον τελευταίο καιρό : Σχολεία, νερό, σκουπίδια, αθλητικές εγκαταστάσεις, πανεπιστήμιο, αποχαρακτηρισμοί πράσινων χώρων, ιδιωτικό πάρκιγκ στο λιμάνι είναι μερικά από τα αλλεπάλληλα "φάουλ" της Δημοτικής Αρχής. Από την άλλη σπάταλες ενέργειες, όπως αυτή της επέκτασης του δημοτικού φωτισμού σε εκτός σχεδίου περιοχή καταδεικνύει ότι ο μπούσουλας της είναι το μικροπολιτικό συμφέρον και όχι η μεσομακροπρόθεσμη βελτίωση της λειτουργίας της πόλης.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι και αυτή η πρόχειρη απόφαση της Δημοτικής Αρχής θα δημιουργήσει νέα προβλήματα στην πόλη και φυσικά θα αντιμετωπίσει την αντίδραση των πολιτών. Ήδη την αντιμετωπίζει, καθώς δίνει την εντύπωση ότι στόχος είναι η υποβάθμιση και τελικά η κατάργηση του παζαριού. Αυτά για τον απλό πολίτη επισκέπτη της αγοράς.
Για τον επιστήμονα και τον ασχολούμενο με τα κοινά, η λογική ότι "διώχνω τη λαϊκή για να διευκολύνω την κίνηση του αυτοκινήτου" είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αυτό είναι παγκόσμιο αξίωμα : Όσο διευκολύνεις το αυτοκίνητο, μέσα στην πόλη τόσο αυτό σε κατακυριεύει. Απλώνεται σαν ποτάμι και κυριεύει κάθε σπιθαμή ελεύθερου χώρου.
Αυτή η λογική, που δυστυχώς ασπάζεται και η Δημοτική Αρχή του Ναυπλίου, είναι λογική του προηγούμενου αιώνα και δεν εγγυάται μια σύγχρονη και βιώσιμη πόλη. Είναι δυστυχώς η ...λογική του παζαριού!
Η Λαϊκή Αγορά είναι λοιπόν ένα βασικό στοιχείο της ταυτότητας μιας πόλης και μιας τοπικής κοινωνίας. Ακόμη και σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, οι λαϊκές αγορές δίνουν ένα διαφορετικό χρώμα στις γειτονιές, σπάζοντας λίγο τη μονοτονία της ανωνυμίας μέσα στο πλήθος. Ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους και τους συνταξιούχους αποτελούν ένα κομμάτι της βδομαδιάτικης βόλτας τους.
Στα συχνά μου ταξίδια στο εξωτερικό - κύρια στην Κεντρική Ευρώπη - έχω διαπιστώσει ότι το "παζάρι" δεν είναι αποκλειστικότητα πια, όπως πολλοί πιστεύουν, της Ανατολής αλλά εμφανίζεται πλέον όλο και περισσότερο και σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Με μια σημαντική διαφορά : συνήθως οι χώροι χωροθέτησης του παζαριού, αν και σχεδόν πάντοτε βρίσκονται στο κέντρο, δεν εμποδίζουν σε καμιά περίπτωση της λειτουργία της πόλης. Αυτό αποδεικνύει πρώτα και κύρια ότι το ζήτημα έχει μελετηθεί διεξοδικά και δεύτερον ότι υπάρχει μια συγκεκριμένη γενικότερη φιλοσοφία για την αστική αγορά που λέει ότι "για ψώνια πάω ή με τα πόδια , ή με ποδήλατο ή με μαζικά μέσα μεταφοράς". Αλλά και αν ακόμη στην χειρότερη περίπτωση υπάρχει η αναγκαιότητα μετακίνησης με ΙΧ, τότε υπάρχει και μέριμνα ελεγχόμενης στάθμευσης, κύρια σε υπόγεια γκαράζ, που δεν εμποδίζει την κυκλοφορία.
Με απλά λόγια η χωροθέτηση μιας δραστηριότητας στο κέντρο της πόλης που δημιουργεί συγκέντρωση μεγάλου πλήθους πολιτών, μελετάται σωστά και διεξοδικά και στόχο έχει να δώσει ζωή στην πόλη και να προσελκύσει επισκέπτες και όχι να οδηγήσει την πόλη σε έμφραγμα.
Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο του Ναυπλίου αποφάσισε τη μεταφορά της βασικής λαϊκής αγοράς του Σαββάτου, από τη θέση που βρίσκεται εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, στην παραλιακή ζώνη, σε ένα χώρο που υποτίθεται ότι έχει αναπλαστεί με εκατομμύρια ευρώ για να αποτελέσει πάρκο πρασίνου και αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Η αιτιολόγηση εκ μέρους της Δημοτικής Αρχής αυτής της απόφασης μοιάζει κατά το ήμισυ σωστή. Η λαϊκή αγορά σχεδόν πάνω στον σημαντικότερο κυκλοφοριακό κόμβο της πόλης, δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην κυκλοφορία κυρίως το καλοκαίρι με την αύξηση των επισκεπτών. Η ανεξέλεγκτη παράνομη στάθμευση τόσο των παραγωγών όσο και των επισκεπτών, η αδυναμία της αστυνομίας να ελέγξει αυτή την κατάσταση, η ραγδαία αύξηση των "επισκεπτών του Σαββατοκύριακου", η παντελής έλλειψη πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων έχει κάνει την κατάσταση αφόρητη.
Όμως η βιασύνη της Δημοτικής Αρχής να πάρει μια απόφαση να μεταφέρει τη λαϊκή αγορά σε άλλο συγκεκριμένο ελεύθερο χώρο, που έχει δεσμευτεί για άλλες χρήσεις, που μεταξύ άλλων είναι και η ελεύθερη στάθμευση των επισκεπτών της πόλης, δείχνει περίτρανα ότι ...η δουλειά είναι του ποδαριού. Κανείς δεν μπήκε στον κόπο να μελετήσει ορισμένα πράγματα, κανείς δεν σκέφτηκε να αναθέσει σε μελετητή μια έρευνα αγοράς με βάση τα νέα χαρακτηριστικά οικιστικής, αλλά και γενικότερης, ανάπτυξης της πόλης, κανείς δεν προβληματίστηκε λίγο ότι το να αλλάζεις βασικές λειτουργίες μιας πόλης δεν μπορεί να γίνεται μεμονωμένα και αυθαίρετα. Οι ισχυρισμοί ότι δήθεν "η κυκλοφοριακή μελέτη για την αλλαγή της κυκλοφορίας στο κέντρο της πόλης από μόνη της επιβάλλει την μεταφορά της λαϊκής" δεν αποτελούν φυσικά σε καμιά περίπτωση ισχυρό και πειστικό άλλοθι.
Δεν είμαι εγώ αυτός που θα πει ότι η θέση που επιλέχτηκε είναι η ενδεδειγμένη η όχι. Μπορεί και να είναι. Θα περίμενα όμως από μια υπεύθυνη Δημοτική Αρχή να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, ύστερα από συστηματική μελέτη από ειδικούς και στα πλαίσια ενός γενικότερου σχεδίου αλλαγής λειτουργίας της πόλης, ενός σχεδίου που θα έδινε νέα ώθηση στη ζωή της πόλης συνολικότερα. Θα περίμενα να δω ένα σχέδιο ποδηλατοδρόμων που να οδηγούν ακτινωτά από όλες τις κοντινές γειτονιές στην αγορά. Θα περίμενα το σχεδιασμό μιας ευκίνητης αστικής συγκοινωνίας που θα έφερνε και τους κατοίκους των τοπικών διαμερισμάτων στο κέντρο. Θα περίμενα περιορισμούς στην κίνηση των ΙΧ και ελεγχόμενη στάθμευση στο κέντρο.
Θα περίμενα ακόμη και παρεμβάσεις σε αυτή καθ΄ αυτή τη μορφή της λαϊκής αγοράς, ώστε να δίνει π.χ. έμφαση στα ντόπια και τα βιολογικά προϊόντα, να έχει μια ομοιομορφία στους πάγκους, που θα μπορούσαν να δίνονται και από τον Δήμο. Θα περίμενα περισσότερες και αυστηρότερες προδιαγραφές για τη λειτουργία του κάθε μικροπωλητή στο παζάρι, έτσι ώστε να μην προκαλούνται οι καταστηματάρχες της πόλης, οι οποίοι δεν διάγουν και τις καλύτερες των ημερών τους! Θα περίμενα περιβαλλοντική ευαισθησία για τον περιορισμό των απορριμμάτων και της πλαστικής σακούλας στο παζάρι.
Θα περίμενα ακόμη, κάτι που θα αποτελούσε και την πλέον ενδεδειγμένη λύση, το σχεδιασμό μιας μόνιμης στεγασμένης αγοράς με σύγχρονες προδιαγραφές λειτουργίας με έμφαση στο περιβάλλον. Και έχουμε τέτοια παραδείγματα και στην Ελλάδα. Ακόμη και το Αργος δίπλα μας έχει μόνιμο χώρο παζαριού, αν και εκεί απαιτούνται παρεμβάσεις στην κυκλοφορία ώστε να λειτουργήσει καλύτερα.
Θα θυμήσω σε όσους συμπολίτες μου τα έχουν λησμονήσει, ότι πολλά από τα παραπάνω αποτελούσαν προεκλογικές δεσμεύσεις της παρούσας δημοτικής αρχής, αλλά έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες. Και σήμερα έρχεται με μια απόφαση στο πόδι, να αποδείξει για μια ακόμη φορά την ανικανότητα και την ανεπάρκεια της να σχεδιάζει ορθολογικά για αυτή την πόλη το παραμικρό! Δυστυχώς τα παραδείγματα είναι πολλά τον τελευταίο καιρό : Σχολεία, νερό, σκουπίδια, αθλητικές εγκαταστάσεις, πανεπιστήμιο, αποχαρακτηρισμοί πράσινων χώρων, ιδιωτικό πάρκιγκ στο λιμάνι είναι μερικά από τα αλλεπάλληλα "φάουλ" της Δημοτικής Αρχής. Από την άλλη σπάταλες ενέργειες, όπως αυτή της επέκτασης του δημοτικού φωτισμού σε εκτός σχεδίου περιοχή καταδεικνύει ότι ο μπούσουλας της είναι το μικροπολιτικό συμφέρον και όχι η μεσομακροπρόθεσμη βελτίωση της λειτουργίας της πόλης.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι και αυτή η πρόχειρη απόφαση της Δημοτικής Αρχής θα δημιουργήσει νέα προβλήματα στην πόλη και φυσικά θα αντιμετωπίσει την αντίδραση των πολιτών. Ήδη την αντιμετωπίζει, καθώς δίνει την εντύπωση ότι στόχος είναι η υποβάθμιση και τελικά η κατάργηση του παζαριού. Αυτά για τον απλό πολίτη επισκέπτη της αγοράς.
Για τον επιστήμονα και τον ασχολούμενο με τα κοινά, η λογική ότι "διώχνω τη λαϊκή για να διευκολύνω την κίνηση του αυτοκινήτου" είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αυτό είναι παγκόσμιο αξίωμα : Όσο διευκολύνεις το αυτοκίνητο, μέσα στην πόλη τόσο αυτό σε κατακυριεύει. Απλώνεται σαν ποτάμι και κυριεύει κάθε σπιθαμή ελεύθερου χώρου.
Αυτή η λογική, που δυστυχώς ασπάζεται και η Δημοτική Αρχή του Ναυπλίου, είναι λογική του προηγούμενου αιώνα και δεν εγγυάται μια σύγχρονη και βιώσιμη πόλη. Είναι δυστυχώς η ...λογική του παζαριού!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου