To 6x6x6=0 Προεκλογικό Τεφτέρι 7.9.07

ΤΑ ΝΕΑ

Το χθεσινοβραδυνό κατ' ευφημισμόν debate των πολιτικών αρχηγών μπορεί κανείς να το κριτικάρει με διάφορους τρόπους. Σίγουρα πάντως δεν μπορεί να το αξιολογήσει πολιτικά και αυτό για δύο σημαντικούς λόγους. Πρώτον γιατί έτσι κι αλλιώς το (αμερικανικού τύπου) debate δεν έχει σαν στόχο τον πολιτικό διάλογο, αλλά την προβολή του image του κάθε ηγέτη στην κάμερα (γιαυτό και από τα debate θυμάται κανείς τις γκάφες και όχι πολιτικές θέσεις). Και δεύτερον γιατί στην ελληνική (και παγκόσμια πρωτότυπη) εκδοχή του το debate δεν επιτρέπει ούτε αυτό το προφανές να συμβεί, με το απίστευτα ασφυκτικό πλαίσιο το οποίο το διέπει.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι ίσως το μόνο που έμεινε από αυτή τη διαδικασία (τουλάχιστον σε αυτούς που είναι εθισμένοι στα τηλεοπτικά παράθυρα , ακόμη και για να επιλέξουν τι θα ψηφίσουν) είναι η απορία : γιατί τσακώθηκε ο Αιμίλιος με την Έλλη?

Αλλά ας προσπαθήσουμε να κάνουμε μια αποτίμηση , βλέποντας το θέμα από διάφορες σκοπιές.

• Στην τηλεόραση ισχύει πάντοτε ο (κινέζικος) νόμος "η εικόνα = 1000 λεξεις". Από αυτή τη σκοπιά στην χθεσινή διαδικασία είδαμε τα εξής πράγματα. Είδαμε ένα Καραμανλή (απρόσμενα για πολλούς) ανασφαλή, εξαιρετικά απόμακρο, να χάνει τις αναπνοές του και να δυσκολεύεται να ακολουθήσει τη επικοινωνιακή στρατηγική που είχε επιλέξει,με αποκορύφωμα την αποτυχία να πείσει ότι κάνει αυτοκριτική. Είδαμε έναν Παπανδρέου εντελώς διαφορετικό από αυτόν του 2004, καλά προετοιμασμένο και αποφασισμένο, με συνέπεια στην επικοινωνιακή τακτική που είχε επιλέξει, αλλά και σαφέστατα πιεσμένο να συμμετέχει σε μια διαδικασία η οποία (όπως και το 2004 φάνηκε) δεν του πάει και δεν την πάει. Είδαμε μια Παπαρήγα , καλύτερα μακιγιαρισμένη, μονότονη και ίσως πιο ήρεμη από όλους, γνωρίζοντας ότι έτσι κι αλλιώς ότι είναι να πάρει θα το πάρει. Είδαμε έναν Αλαβάνο, εξαιρετικό (σαφώς τον καλύτερο όλων τηλεοπτικά), με στόχευση σε συγκεκριμένο ακροατήριο και με διάθεση να χαλάσει τη σφιχτή διαδικασία, πράγμα όμως που δεν βρήκε (και πως να έβρισκε άλλωστε) ανταπόκριση από κανέναν. Είδαμε έναν Καρατζαφέρη άνετο, τηλεοπτικότατο (και πως να μην ήταν άλλωστε , όταν περνάει 3 ώρες την ημέρα στο γιαλί μονολογώντας) που είπε την ατάκα της βραδιάς! Και είδαμε τέλος έναν Παπαθεμελή αδιάφορο, με αυτό το πρόσωπο που σε κάνει να νυστάζεις, που μάλλον με τον αριστερό ψάλτη έμοιαζε , παρά με πολιτικό αρχηγό. Απο την άλλη μεριά είχαμε τους 6+1 δημοσιογράφους. Την Χούκλη στα μαύρα (!) στον πιο άχαρο ρόλο από όλους, τον Παπαχελά που ξέρουμε, τους Ευαγγελάτο και Χ'νικολάου - όπως πάντα με το "χαρτάκι" στο χέρι καλά προετοιμασμένους, τον εκτός τόπου και χρόνου Αιμίλιο και τις αεράτες κυρίες Ελλη και Ολγα, που μάλλον για να δείξουν το ταγεράκι και το μαύρισμα τους πήγαν.
• Βλέποντας το "debate"από πολιτική σκοπιά θα παράφραζα την "θέση" του ΚΚΕ : "έξι κόμματα - δύο πολιτικές" και εξηγούμαι. Καραμανλής , Παπαρήγα, Καρατζαφέρης και Παπαθεμελής δεν είχαν να πουν τίποτα καινούργιο. Κι αν αυτό για τους εκπροσώπους των μικρών κομμάτων ήταν αναμενόμενο (και ασφαλές) ως ένα βαθμό, για τον εν ενεργεία και εν δυνάμει πρωθυπουργό ήταν πανωλεθρία. Ο Καραμανλής δεν κατάφερε ούτε το "έργο" του μέχρι σήμερα να υπερασπιστεί, ούτε στοιχειώδη αυτοκριτική να κάνει (ειδικά για τα τελευταία γεγονότα), αλλά -το χειρότερο - δεν είπε ούτε μια πρόταση για το αύριο, εκτός από το βαρετό πια "συνεχίζουμε τις μεταρρυθμίσεις". Μπορώ να πω πως υπήρξε αμήχανος έως προκλητικός στις ερωτήσεις για αυτοκριτική στα δυο μεγάλα θέματα των πυρκαγιών και των ομολόγων. Προσπάθησε δε απελπισμένα αλλά εντελώς αδόκιμα επικοινωνιακά να βάλει στο τέλος το εκβιαστικό (δήθεν) δείλημμα "εγω ή εκλογές" χωρίς να πείσει στην ουσία ούτε τους δικούς τους ψηφοφόρους (μάλλον τους τρομοκράτησε). Αντίθετα ο Παπανδρέου κατάφερε , στα στενά χρονικά και διαδικαστικά πλαίσια και κριτική να κάνει για τη ΝΔ και βασικές δεσμεύσεις για την κυβερνητική του θητεία να αναφέρει και μια (έστω και πολύ επιφανειακή) πρόταση για το αύριο να δώσει. Και τέλος ο Αλαβάνος κατάφερε καλύτερα από όλους , χρησιμοποιώντας μικρές προτάσεις και λέξεις της επικαιρότητας (ο μόνος π.χ. που αναφέρθηκε στους bloggers) να αρθρώσει διαφορετικό πολιτικό λόγο , αρεστό στους νέους και τους ενεργούς πολίτες, παρέμεινε όμως δέσμιος των πολιτικών συμμαχιών του στο θέμα της ευρύτερης συνεργασίας της κεντροαριστεράς.
• Συμπερασματικά το όλο στήσιμο αυτής της διαδικασίας αδίκησε κατάφωρα και τους συμμετέχοντες (ερωτώντες και ερωτώμενους) και τον διάλογο. Πέρα από τις βασικές διαπιστώσεις της απόλυτης στην ουσία έλλειψης διαλόγου, της επιβολής συγκεκριμένων θεματικών ερωτήσεων και του περιορισμένου χρόνου των απαντήσεων, της παγωμένης και μονότονης εικόνας του κάθε αρχηγού η δημοσιογράφου χωρίς την εικόνα του χώρου και των αντιδράσεων, η όλη διαδικασία δημιούργησε μια εικόνα reality show όπου οι συμμετέχοντες ήταν μαριονέτες άβουλες στα χέρια των σκηνοθετών και των επικοινωνιολόγων. Γιατί πως να τοποθετηθεί αξιόλογα ο οποιοσδήποτε πολιτικός ηγέτης, όταν μιλούσε κάθε 40 λεπτά για 2,5 λεπτά μόνο και αυτό 6 φορές μόνο, δηλαδή 15 λεπτά συνολικά μέσα σε 3 ολόκληρες ώρες! Το μόνο που έλειπε ήταν να στείλουμε στο τέλος και SMS για τους ... προτεινόμενους!
  
• Είναι γνωστό ότι αυτή η διαδικασία προήλθε κατόπιν συμφωνίας των κομμάτων, άρα όλοι (έστω και με βαριά καρδιά) την έκαναν αποδεκτή και φέρουν την ευθύνη της συμμετοχής. Είναι επίσης κατακριτέο ότι έστω και σε αυτή τη αλλόκοτη διαδικασία δεν βρέθηκε χώρος και χρόνος για το θέμα περιβάλλον! Και είναι επίσης σαφές ότι αυτή η τηλεμαχία ευνόησε (όχι ίσως όσο θα περίμεναν) αυτούς που δεν ήθελαν μιλήσουν (κυρίως τον Καραμανλή) και αδίκησε πολύ (αλλά όχι όσο οι εμπνευστές θα περίμεναν) αυτούς που είχαν να πουν (κύρια τον Παπανδρέου και τον Αλαβάνο). Όμως , κατα την γνώμη μου το πιο χρήσιμο συμπέρασμα που θα μπορούσε κανείς να βγάλει απο τη χθεσινή βραδιά είναι η χαμηλή ποιότητα και το απόλυτο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η "πελατειακή" σχέση πολιτικών και συμβατικών ΜΜΕ στην Ελλάδα. Ένα αδιέξοδο που αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα όλο το αδιαφανές φάσμα των σχέσεων της πολιτικής εξουσίας και του κράτους με τους εργολάβους-καναλάρχες και τους καλοπληρωμένους υπαλλήλους τους. Όπου "ο γιάννης φοβάται το θεριό και το θεριό το γιάννη" κάτι σαν το τελευταίο ντέρμπυ-σούπα Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού. Μια εικόνα απολύτως αδιάφορη έως αποκρουστική για κάθε σκεπτόμενο πολίτη, που αλίμονο αν επηρεάσει ουσιαστικά πολιτικά την τελική του επιλογή.

• Θέλω να το γράψω εδώ και μέρες , αλλά όλο το λησμονώ. Αναδημοσιεύω συχνά γελοιογραφίες του αλλά αυτή την εποχή πραγματικά έχει απίστευτη έμπνευση . Θα συνιστούσα λοιπόν σε όλους, μέχρι τις εκλογές να μην διαβάζουν εφημερίδες , να μην βλέπουν τηλεόραση, να μην μπαίνουν καν στην blogoσφαιρα για να ενημερωθούν για το τρέχον προεκλογικό σκηνικό. Αρκεί να απολαμβάνουν κάθε μέρα τη γελοιογραφία του Δημήτρη Χατζόπουλου στα ΝΕΑ. Ιδού η απόδειξη: